ItaliëFietsen met Bert Sitters in Veneto

Slingerend op het smalspoortje Vaca Mora (Zwarte Koe) vonden de stoomtreintjes tussen 1910 en 1958 hun weg door het gebergte naar Asiago. Een deel van het 21 kilometer lange spoor is nu fietspad. Tot groot verdriet is het stalen deel van het 150 meter lange viaduct over het dal van de Astico in 1966 gesloopt. Het gemetselde deel pronkt nog altijd in het landschap, maar helaas kunnen we niet op de fiets genieten van de wijdse blikken vanaf dit hoogtepunt. Als een geheimzinnige spelonk komt het donkere gat van een tunnel op ons af. Het water sijpelt langs de ruwe wanden. In de ondergrondse wereld snuiven we nog altijd een geur van stoom en kolen. Als bakens van het verleden pronken de oude stationnetjes in het landschap. Een locomotiefje is achtergebleven. Een deel van deze gebouwtjes is nu een rustgelegenheid voor fietsers.

Oostenrijk sfeer in Italië

Asiago is een mondain bergstadje. De Oostenrijkse sfeer is duidelijk aanwezig. Tot 1918 lag de Oostenrijkse grens slechts op 15 kilometer afstand. Als we voor de fontein op de Piazza Carli stoppen komt Max Martini op ons af. Hij nodigt ons uit voor een espresso op zijn terras. Op de gevel van zijn Caffè Adler prijkt prominent de Oostenrijkse Adelaar. Er is hier zwaar gevochten tijdens de Eerste Wereldoorlog tussen Italië en Oostenrijk. In het bombastische Osario di Asiago op een heuvel worden de helden van beide strijdende partijen herdacht, meer dan 50.000 gesneuvelden hebben hier hun laatste rustplaats gevonden. De lange toegangslaan naar het monument brengt ons in een sfeer van bezinning. De vraag rijst op: waarom doen mensen dit elkaar aan?

Op naar de Brenta

Hoe hoog we zitten, merken we pas als we op het spaghettilint de diepte induiken naar het dal van de Brenta. De witte kerk van Enego blinkt diep beneden ons in het zonlicht, maar voorbij het stadje wachten ons nog 16 scherpe haarspeldbochten tot de rivier. Alle bochten hebben een nummer.
 De Via del Brenta is een modelfietspad aan de rustige zijde van de rivier. Bij de stroomversnellingen overstemt de kolkende massa het geluid van de vogels in het weldadige groen. Hoog boven de bomen hellen de rotswanden dreigend naar voren. Op diverse plaatsen beschermt een afdak ons tegen vallend gesteente.

Brug van hout

Deze fietsroute loopt van het merengebied bij Levico naar Bassano del Grappa, de hoofdstad van de Grappa. De binnenstad kent drie fraaie pleinen. Hoe meer pleinen, des te meer status had een stad. Natuurlijk kent de Bassano del Grappa een Grappamuseum, maar de belangrijkste bezienswaardigheid is de Ponte Vecchio. Nu zijn er meer bruggen met deze naam, maar de Ponte Vecchio in Bassano del Grappa, ontworpen door Andreo Palladio (die we later weer tegenkomen), is geheel van hout.

Grappamuseum

De monumentale 'Kathedraal van de Grappa' is echter buiten de stad. In Schavion stookt de familie Poli al sinds 1898 de Grand Cru onder de Grappas. Druivenpitten vormen een belangrijke ingrediënt. Een Grappa drink je na het eten, maar Poli kent ook de rode aperitief Airone Rosso, vernoemd naar de rode Moto Guzzi, waarmee Toni Poli in de jaren ’50 lange tochten door Europa en Noord-Afrika maakte. De motor hangt trots in het gebouw.

Imposant Vicenza

Een van de pareltjes van de streek is de stad Vicenza op de grens van de heuvels en het vlakke land. 
Het oude centrum is domein voor voetgangers en fietsers. 
De Hunnen verwoesten de Romeinse stad maar Andreo Palladio bouwde de stad in de 16e eeuw op met een aantal meesterwerken. Hij zette de stad echt op naar zijn hand. Het Teatro Olympico geldt als eerste overdekte theater van Italië. Imposant is het groen uitgeslagen koperen dak van de Basillica Palladiana op de Piazza dei Singnori. 
Veel belangrijke heren van Vicenza lieten een omvangrijke villa bouwen in de heuvels. Als meest imposant geldt Villa la Rotonda, van hoe kan het ook anders Palladio,

Studenten en een heilige

Vicenza en Padua hebben niet zo veel met elkaar op. Padua is groter en is duidelijk een universiteitsstad. De duizenden studenten zorgen voor een levendig straatbeeld, maar ook voor de nodige fietsen. Padua heeft eveneens een historisch centrum. Een zijstroom van de Bacchiglione slingert zich dromerig om de oude stad. De Palazzo della Ragione is duidelijk het middenpunt. 
Padua is de stad van Antonius van Padua, de heilige voor hopeloze gevallen. Kun je nergens meer terecht, dan kun je altijd nog naar de heilige Antonius. Ook in deze tijd van ontkerking stromen de bedevaartgangers toe naar zijn graftombe in de Basilica di San Antonio uit 1300. Zeven reusachtige koepels sieren het dak. De stalletjes met religieuze souvenirs voor de kerkdeuren doen goede zaken. 

Acht minuten naar Venetië

Net buiten Padua komen we een oude bekende tegen: de Brenta. Het riviertje heeft een totaal andere gedaante aangenomen. Sluizen hebben het water getemd en geschikt gemaakt voor de scheepvaart naar de havens van Venetië. Er is echter een nieuwe waterverbinding gekomen. De beroepsvaart is nu verleden tijd. Ook langs de Brenta herinneren sierlijke villa’s aan een rijk verleden. Veel van deze woonpaleizen verkeren in een vervallen toestand: monumenten van vergane glorie. 
Mestre is feitelijk Nieuw-Venetië op de vaste wal. Je kunt fietsen over de dam naar de oude stad, maar we kunnen dit smalle fietsstrookje niemand aanbevelen. Bovendien kun je in Venetië zelf niet fietsen. Neem een hotel bij het station van Mestre en de trein brengt je in acht minuten midden in Venetië. Mestre is bovendien aanzienlijk goedkoper.