ZwitserlandDuurzaam Laax maakt zich op voor toekomst

Droomomstandigheden! Maar hoe vaak komen die nog voor? Is de realiteit niet vaak heel anders en moeten we het doen met aangelegde witte stroken kunstsneeuw in een bijna groen landschap. Steeds vaker worden we geconfronteerd met minder sneeuw, een hogere sneeuwgrens en een korter seizoen.

Zichtbare verandering

Terwijl er winters zijn waarbij de sneeuw rijkelijk valt, is de klimaatverandering niet alleen wetenschappelijk bewezen maar ook duidelijk zichtbaar in de bergen. We kennen allemaal de beelden van de gletsjers die zich steeds meer terugtrekken en horen het nieuws dat laaggelegen skigebieden in het middelgebergte moeten sluiten.

Klimaatverandering: doe er wat aan! 

Of we in de toekomst nog kunnen blijven wintersporten hangt mede af van hoe we de klimaatverandering kunnen vertragen. En daar kan elke wintersporter een rol in spelen. De een eet al minder vlees, de ander schaft een elektrische auto aan en een derde kiest ervoor om minder vaak naar de Alpen te reizen. Wie klimaatbewust gaat leven, pakt minder vaak het vliegtuig, gebruikt minder warm water en is zuiniger met energie.

Hoe kan wintersporten groener? 

Natuurlijk duikt dan de vraag op hoe dit alles zich dan nog verhoudt tot onze favoriete bezigheid: wintersport! Hoe legitiem is een skivakantie dan nog? Uiteindelijk zal die nooit helemaal groen kunnen zijn. Zonder auto komen de meesten er niet, de capaciteit van de trein is nog ondermaats en bovendien een duur alternatief en we zullen toch gebruik moeten maken van de skiliften. We kunnen wel zoeken naar mogelijkheden om het zo bewust mogelijk te doen. En daar moeten skigebieden ook hun bijdragen gaan leveren en dat is best gecompliceerd omdat de economische belangen daar vaak tegenstrijdig zijn.

Laax loopt voorop

Dat je de macht van het toerisme en milieubewust denken kunt samenbrengen, bewijst het Zwitserse wintersportgebied Laax in Graubunden. Zij hebben de zeer ambitieuze doelstelling om in de toekomst volledig zelfvoorzienend te opereren én bovendien een top vakantiegebied te blijven met een zo minimale impact op de natuur. Een mooie ambitie, maar hoe realiseer je dat dan?

Baanbrekend concept voor wintersportgebied

Daarvoor sprak ik op verzoek van RonReizen met Reto Fry die in opdracht van Reto Gurtner, voorzitter van de raad van bestuur van de Weisse Arena Gruppe het zogenaamde ‘Greenstyle’ concept introduceerde. Een zeer ver doordacht milieu- en energieconcept hetgeen gerust baanbrekend genoemd mag worden. En het blijft in Laax niet in loze beloftes, het Greenstyle-concept wordt daadwerkelijk doorgevoerd. Het concept omvat de belangrijkste gebieden voor ecologisch verantwoord ondernemen.

Radar voor pistenbullies

Zo heeft Laax geïnvesteerd in de nieuwste technologieën wat betreft pisteonderhoud. De pistenbullies werken met een radarsysteem dat continu de sneeuwhoogte van een piste meet en zo op een efficiënte manier kan prepareren. Dat spaart heel veel brandstof. Uiteindelijk zullen ze allemaal elektrisch of op waterstof gaan rijden.

Zonne-energie gebruiken

Daarnaast moet de elektriciteitsvoorziening klimaatvriendelijk worden en minder afhankelijk van fossiele brandstoffen. Ze gebruiken daarvoor 100 procent CO2 neutrale waterkracht en een eigen zonne-energiesysteem op de berg. De bedoeling is dat uiteindelijk een groot aantal van de skiliften werken op zonne-energie en de restwarmte van de motoren wordt teruggewonnen.

Nieuwe initiatieven

Een groot potentaal voor energiebesparing ligt echter vooral in de bestaande gebouwen. Zo worden er bij nieuwbouw energie neutrale gebouwen ontworpen die zelfs energie kunnen opwekken. Er lag ook een plan op tafel om windenergie toe te passen door windmolens te bouwen op 3000 meter hoogte op de Vorabgletsjer.

Windenergie onhaalbaar

Dit soort out of the box ideeën komen uit de koker van Reto Gurtner die als zeer innovatief en vooruitstrevend gezien mag worden. Als we hem er naar vragen schudt hij zijn hoofd: "Onhaalbaar. We hebben het berekend en de kosten en moeite die het bouwen van windmolens op die hoogte met zich meeneemt zijn onmogelijk terug te verdienen en bovendien is de impact op de natuur veel te groot. We moeten een weg aanleggen om het materiaal boven te krijgen, alleen dat al levert veel te veel CO2 uitstoot op."

Duurzamer reizen

Maar hij heeft nog wel een ander plan waar hij aan werkt en dat is een energie neutrale cabinelift vanaf de Rheinschlucht. Daar rijdt de Rhätische Bahn en zodoende zou Laax-Flims een directe verbinding hebben met een treinstation hetgeen de reis naar Laax duurzamer kan maken.

Energiesteentje bijdragen

Het Greenstyle concept werkt alleen als iedereen zijn steentje bijdraagt en dat geldt ook voor de accommodaties. Het designhotel Rocksresort voldoet aan de hoogste gecertificeerde energienormen. Zo wordt hun footprint verkleind. In 2017 ontvingen ze hiervoor een prijs.

Zero waste! 

Ook het Riders Hotel maakt een duurzaamheidsclaim waarbij ze streven naar 100 procent hernieuwbare energie en nul afval. Zo is het dak van het snowboardhotel een groen dak met zonnepanelen die ook bij sneeuwval functioneren. In de zomer een paradijs voor insecten en verkoelend, in de winter isolerend. Daarbij een vegetarisch restaurant, gratis kledingreparatie-service en een mindset die streeft naar zero waste. 

Plus: ook de inkoop van de bergrestaurants is duurzaam met vlees uit Zwitserland en Fairtrade koffie.

Asbakje voor rokers...

Dat Laax een voorbeeld is van hoe het kan, blijkt vooral ook uit kleine details op het gebied van bewustwording. Zo krijgen rokers een mini-asbakje van de bergbanen om hun peuken in te bewaren. Realiseer je als roker dat één peuk een kuub sneeuw vervuilt! Dan gooi je het niet zomaar meer uit de stoeltjeslift.

Laax: groot skigebied

Bij een bezoek aan Laax hoort een dagje skiën. Dit fenomenale skigebied is voor mij geen onbekende. In de jaren tachtig kwam ik hier voor het eerst en leerde er mijn eerste snowboardbochtjes. Sindsdien kom ik er graag terug. Het skigebied is groot met 200 kilometer piste, gevarieerd en hypermodern. En zeker nu de focus van Laax op duurzaamheid is gericht, stijgt het in mijn achting.

Laax is een hotspot

We nemen de gondellift naar Crap Sogn Gion op 2252 meter in het hart van het skigebied. Hier waaiert het uit richting het hoger gelegen Crap Masegn, de Vorab Gletscher (3018m) en de hellingen die Laax verbinden met de dorpjes Flims en Falera. De sneeuw is prima, het zicht kan beter maar we weten de weg. We cruisen op ons gemak over brede blauwe pistes en passeren het snowpark, wat tot een van de beste ter wereld behoort. Jarenlang organiseerde de Nederlandse Ski Vereniging hier de Nederlandse Kampioenschappen snowboarden en freestyleskiën. Laax heeft sinds het begin van de nieuwe sneeuwsporten een voortrekkersrol gespeeld en is nog steeds een hotspot voor jonge sneeuwliefhebbers.

Te mistig...

We pakken de gondel naar Crap Masegn en skiën richting de gletsjer. Die laten we voor wat het is, want de mist is daar hardnekkig. Vanaf La Siala krijgen we een heerlijke lange afdaling naar Plaun. Ook dit is een bekend kruispunt van liften en pistes in de verbinding naar Flims en terug naar Crap Sogn Gion.

Alle kleine beetjes helpen! 

Uiteindelijk ploffen we neer bij Startgels en doen ons tegoed aan een heerlijke lunch. Prijzig dat wel, maar hé, we zijn ook in Zwitserland en daar kost kwaliteit nu eenmaal wat meer. Dus niet zeuren, genieten en afrekenen. Bovendien eet je er biologisch verantwoord en dat is goed voor het milieu. Ook kleine beetjes helpen…