Cortille della Pigna

ItaliëWendelijn tipt de 5 coolste plekken in Rome

Natuurlijk, de koelste plekken gedurende de zomermaanden in Rome zijn sotterranea (de ondergrondse bezienswaardigheden), maar ook als je niet wilt afdalen in de buik van Rome kun je ook bovengronds heerlijk de koelte opzoeken. Zonder je culturele en culinaire ontdekkingstocht te staken. Hier vijf van mijn favorieten 'coole' plekken.

De eerste tip is om te starten op het Piazza Navona bij de Sant’Agnese in Agone. Ga ’t liefst voordat de drukte losbarst, zo tussen negen en half tien. Het plein is dan nog relatief rustig en zo kun je nog mooi even genieten van de prachtige barokke gebouwen en fonteinen op het beroemde Piazza Navona. Dit plein is ontstaan op de plek waar eerst de renbaan (circus) van keizer Domitianus lag.

Piazza Navone
  • Startpunt van je verkoelende wandeling is Piazza Navone.
Renbaan
  • Hier kun je nog goed zien dat het ooit een renbaan was...

Kern van volksvermaak in Rome

In de middeleeuwen werden er echter in en op de tribunes van de renbaan kerken en huizen gebouwd en het plein dat ontstond werd wederom een kern van volksvermaak in Rome. Vandaag de dag is het piazza vooral bekend om zijn gezelligheid en zijn in het oog springende imposante vierstromen-fontein van Gian Lorenzo Bernini. 

Fontein
  • De fontein op het Piazza Navone is de beeldbepaler.
Zeus
  • Detail van de fontein: Zeus.

Coole kerk

Als je hier op het piazza start, zou ik zeker een kijkje nemen in de Sant’Agnese in Agone. De fundamenten van de kerk, gewijd aan de piepjonge Romeinse martelares Agnes, gaan al terug naar de eerste bebouwing op de tribunes van de renbaan. Door de middeleeuwen heen is de kerk steeds aangepast en uiteindelijk tijdens de barokke periode door paus Innocentius compleet vernieuwd. 

Sant'Agnese
  • Neem zeker een kijkje in de Sant'Agnese kerk aan het piazza.

Ingetogen en uitbundig

Zowel Francesco Borromini als Gian Lorenzo Bernini, de twee titanen van de Romeinse Barok, hebben beiden aan deze kerk meegewerkt. Het toffe is dat zo beide kanten van de Barok vertegenwoordigd zijn: enerzijds de rustige, geometrische ontwerpen die weinig ornamentalisering kende (zoals bij Borromini) en anderzijds de bekendere uitbundige Barok-stijl die enthousiast gebruikt maakt van verschillende kleuren, texturen en materialen zoals marmer en goudblad (Bernini). 

Interieur kerk
  • Sant'Agnese is uitbundig versierd...

Koelte in de kerk

Ikzelf vind vooral de rustige schoonheid van de golvende façade van de kerk (van Rainaldi en Borromini) ongelooflijk mooi, terwijl het interieur me in eerste instantie wat overweldigt (o.a. Bernini). Toch kom ik hier graag, want er altijd iets nieuws te ontdekken. Of koelte te zoeken. Of, rond de kersttijd, heerlijk in stilte van de kerstrepetities te genieten.

Kerk
  • Vind koelte en rust in de Sant'Agnese kerk.
Trevi fontein
  • Het uitbundige van Gian Lorenzo Bernini vind je ook terug in 'zijn' Trevi-fontein.

Toffe tip

  • Toffe tip: vanaf september zijn er weer (betaalde) klassieke concerten waar Barok muziek gespeeld wordt. Ook krijg je dan een rondleiding erbij die ook de doorgaans voor publiek gesloten delen bezoekt, zoals de sacristie van Borromini. 

    Klik hier voor meer informatie over deze bijzondere concerten. 

Wendelijns favoriet

Zodra je bent uitgekeken op het Piazza Navona (’t liefst voor half elf) vervolg je je weg naar het Chiostro del Bramante. Het is slechts drie minuten wandelen. Dit is echt éen van mijn meest favoriete plekken om even rustig bij te komen op de drukke dagen in Rome of als ik zelf een drukke dag heb. Het heeft alle aspecten waar ik van hou: mooie architectuur, een behagelijke sfeer en fijne horeca. Wanneer je van het drukke Piazza Navona naar hier komt, zul je verrast worden door de weldadige rust die je plots omhult zodra je het ‘klooster van Bramante’ binnen wandelt.

Bramante
  • Wendelijn vindt rust in het klooster van Bramante.

Genieten in het Caffeteria

Het klooster is een prachtig staaltje Renaissance-architectuur van Donato Bramante (evenals de kerk Santa Maria della Pace hiernaast met de beroemde fresco van Raphael). De prachtige lijnen roepen direct een weldadige rust op. Adem diep in en uit en ontspan! Kijk even of er mooie tentoonstellingen zijn (en die zijn er vaak), maar zo niet, geen probleem. Gelijk doorstomen naar (het vrij toegankelijke) Caffeteria Dart op de eerste verdieping. Want eigenlijk is het me hierom te doen: deze stille plek waar je, een beetje chic zo in de loggia van dit palazzo, van een heerlijke cafè met dolce of een lichte pranzo kunt genieten. 

Binnentuin
  • De fraaie binnentuin van het Chiostro del Bramante.
expo
  • In het klooster worden regelmatig exposities georganiseerd.

Stiekem in Rome

Ook uitermate geschikt om verstopt in de schaduw van de zuilen een paar gestolen uurtjes door te brengen met een fijn boek. Nog een bonus: vanaf deze verdieping heb je prachtige uitzicht op de beroemde fresco van Raphael in de Santa Maria della Pace. De kerk is vaak gesloten, maar zo kun je de fresco dus stiekem toch even meepikken! 

Santa Maria della Pace
  • Een heerlijk Italiaans tafereel: de straat die leidt naar de mooie kerk Santa Maria della Pace.
Interieur
  • Ook Santa Maria della Pace heeft weer zo'n schitterend interieur.

Leuke tip

  • Mocht je hier in de buurt willen lunchen dan is Bar del Fico een geweldige plek. Je kunt deze rustige spot vinden piazza del Fico 26/28.

Door naar het coole Palazzo Altemps

Na de verkwikking bij Cafe Dart of de lunch bij Bar del Fico kun je de drie minuten durende wandeling naar het heerlijke Palazzo Altemps wel aan! Dit beschutte Renaissance palazzo is iets eerder in de Renaissance ontworpen dan het klooster van Bramante en ligt aan de noordkant van het Piazza Navona. Het huisvest tegenwoordig ook een prachtige museum gewijd aan antieke kunst. Ik vind dat combinatie van Renaissance architectuur en de collectie dit tot een van de fijnste museumbelevenissen in Rome maakt, zeker als je koelte en rust zoekt.

Palazzo Altemps
  • Het Palazzo Altemps is een van de vier archeologische museums in Rome.

Mooie collectie

De collectie omvat mooie stukken zoals standbeelden van echte Romeinen en de beroemde Gallier die zelfmoord pleegt. Maar mooier vind ik toch de kleurrijke keizersgalerij op de eerste verdieping, die compleet is versierd met Renaissance fresco’s en een prachtige reeks antieke keizerbustes. De filosofenkeizer Marcus Aurelius vind je achterin. Het museum is vrijwel altijd rustig, het personeel flink ongeïnteresseerd (laat dat je niet weerhouden), en de zalen en zuilengalerijen lekker beschut. Zeker een aanrader. 

Palazzo Altemps
  • Een aanrader op je 'coole' trip door heet Rome: Palazzo Altemps.

En dan het coolste: ijs! 

Na Palazzo Altemps is het tijd voor de echte verkoeling: gelato! Gelukkig heeft Rome in vrijwel elke straat een ijssalon, maar mijn absolute favoriet is GROM en die zit hier om de hoek in de Via Agonale! Dit ijs wordt gemaakt ‘come una volta’, zoals vroeger dus. De oprichters van het Turijnse GROM vonden het niet kunnen dat gelato in Italië niet meer werd gemaakt zoals dat vroeger gebeurde: van natuurlijke ingrediënten en zonder kunstmatige toevoegingen. Het is hierom dat zij met GROM gelato-  en sorbetto-ijs aanbieden dat puur natuur is en zonder kunstmatige toevoegingen en conserveringsmiddelen wordt geproduceerd. 

IJs
  • Hhhmmmm, ijs! En Wendelijn vindt die van GROM het lekkerste.

Onovertroffen smaak in Rome

Het ijs zit daarom verstopt onder statige zilveren stolpen om de kwaliteit van dit delicate ijs te garanderen. Hun filosofie is er ook de reden van dat een deel van het aanbod seizoensgebonden is en in een coole twist komt veel van hun fruit van hun eigen boerderijen. Bijna overbodig om te zeggen dat als je allergieën hebt, je hier ook meer dan uitstekend terecht kunt. Maar wat belangrijker is, al deze dingen doen er niet toe. De smaak van het ijs is in mijn ogen namelijk onovertroffen! Zodra je het proeft weet je echt dat dit is zoals ijs hoort te smaken. Dus trakteer je zelf eens op een ijsje met crema una volta (mijn favoriet: ijs gemaakt met eidooier en citroen) en gianduia (chocolade en hazelnoot) of haal een heerlijke (ijs)koffie. Je vindt GROM verder nabij het pantheon en de stations Termini en Tiburtina.

Gelateria
  • When in Rome, do like the Romans: eet een ijsje.

Vermijd de massa!

Mocht je denken dat de grote musea in Rome - zoals het Capitolijns museum en vooral het Vaticaans museum - goede airconditioning hebben,  dan heb je het mis. Juist de grote musea zijn niet te harden zo warm. Een paar jaar terug was ik voor een zomercollege met studenten in de Vaticaanse musea en dat beviel niet. Even leek het erop dat het een Darwinistisch tripje zou worden: enkele studenten werden niet lekker van de warmte én het langzame tempo waarmee je en masse door de gangen wordt geperst. Enkele opbeurende woorden ('flauwvallen hier maakt dat we nog later hier wegkomen') én meer nog het effect van de ongehoord mooie schilderingen van Raphael, leidde ertoe dat de hele groep deze exercitie overleefde, maar ik doe het nooit meer! De ongehoorde hoeveelheid mensen die in de zomer binnen zijn, zeker in de Stanzes van Raphael en de Sixtijnse Kapel, gecombineerd met de warmte, maken dat er niet tegen op te koelen valt. Niet een goed plan als je de hitte wilt vermijden.

Museum
  • Het Capolitijns Museum; overdag niet te harden zo warm...
Trappenhuis
  • Ook het schitterende trappenhuis van het Vaticaan Museum kan je niet bekoren als het dertig plus graden is...

's Ochtends of 's avonds is het coolste

Wat je wel kunt proberen is kaarten reserveren voor de avondopenstelling. Dat scheelt een heleboel. Of nog beter: reserveer kaarten voor een luxe ontbijt! Dit wordt tot 13 oktober iedere weekdag bij goed weer om 7.15 in de statige Cortille della Pigna geserveerd; een prachtige Renaissance binnentuin ontworpen door Donato Bramante met uitzicht op de beroemde bronzen dennenappel uit de baden van Agrippa. En als je deze kaarten koopt, kun je dus ook al vroeg het museum in rennen naar de Stanzes en Sixtijnse Kapel met je audioguide (die bij de kaart zit inbegrepen) voor de ergste drukte. Nouja, rennen… Klik hier voor meer informatie.


Raphael
  • De schilderingen van Raphael in de Sixtijnse kapel: probeer vroeg in de ochtend of in de avond te gaan.
Cortille della Pigna
  • Doe een koel ontbijt op het statige Cortille della Pigna bij de beroemde dennenappel.
Kaart
  • De wandelroute langs de vijf koele plekken van Wendelijn.
Meer over