NoorwegenWat is er te zien en doen in Stavanger, Noorwegen?
De haven- en industriestad Stavanger is door de vondst van olie in de jaren ‘70 flink gegroeid. In aanzien (het is de derde stad van Noorwegen), maar ook in sfeer en karakter. Want het leuke is: de stad groeit, maar behoudt wel een soort lieflijke gezelligheid.
- © Yvonne Schinkel
Stavanger is een unieke stedentrip
Ik ben dol op stedentrips en vond het leuk om eens iets totaal anders te doen dan de standaard steden op mijn lijstje. Gelukt! De stad is compact en gemoedelijk en doet eigenlijk meer ‘dorps’ aan. De ligging aan het water is prachtig en de zee komt dankzij de baai echt de stad ingekropen; het centrum is om de haven heen gebouwd. Op de grond liggen klinkers en de bebouwing blijft laag, is van spierwit hout of juist bijzonder kleurrijk.
Het centrum
Het centrum is levendig en gezellig en alle bezienswaardigheden liggen op loopafstand van elkaar. Mijn beste omschrijving van Stavanger: een groot dorp dat bruist als een stad. Of is het meer een bruisende stad verkleed als dorp?
- © Yvonne Schinkel
Wandel door Stavanger
Deze stad nodigt uit tot wandelen. Dat kan uiteraard op eigen houtje, maar – met de jaren – vind ik het steeds leuker om echt iets te weten te komen over de stad die ik bezoek. Dus ik klopte aan bij de tourist office bij de haven. Daar kun je via GuideCompaniet een begeleide stadswandeling boeken. Een lokale gids neemt je mee door 'zijn’ stad en vertelt je alle ins & outs over Stavanger en de geschiedenis van de stad. Onze gids, Lars, noemde Stavanger liefkozend een 10 minute-town; je kunt overal binnen tien minuten zijn.
- © Yvonne Schinkel
- © Yvonne Schinkel
Stavanger is street art
Wat als eerst opvalt aan de stad is de straatkunst. Stavanger is de hoofdstad van street art in Noorwegen, dankzij het jaarlijkse NuArt Festival. Er wordt geen oppervlakte ongemoeid gelaten, zelfs van saaie brievenbussen worden fraaie kunstwerkjes gemaakt. Omdat de oude binnenstad voornamelijk bestaat uit witte houten huizen is het contrast met de graffiti-kunst extra groot.
- © Yvonne Schinkel
- © Yvonne Schinkel
Street art wandeltour
Je kunt een street art wandeltour boeken, maar er is zoveel kunst op de muren dat je ook zonder gids meer dan genoeg aan je trekken komt. Al is het wel leuk om de verhalen achter de tekeningen te horen. Tip: hou je ogen open, want op plekken waar je het ‘t minst verwacht vind je piepkleine kunstwerkjes.
- © Yvonne Schinkel
De haven van Stavanger
Toen vis nog de economie van de stad bepaalde, was de haven de levensader van Stavanger. Nu eigenlijk weer, maar dan door de cruiseschepen, die pal aan de stad kunnen aanmeren. Een cruise brengt je dus in hartje Stavanger. De baai loopt in een stenen trap uit naar het centrum, maar er zit een stalen hek voor. Daar is een reden voor, vertelde onze gids. De trap is voor zwanen erg uitnodigend om aan wal te komen. Nu leidt alleen een klein smal trappetje richting wal. In de lente kunnen eenden met hun kroost nog wel aan wal komen. Leuk weetje: als je dat ziet gebeuren ben je ‘siddis’: een echte Stavanger.
- © Yvonne Schinkel
Lunchtip aan de haven
Mooi is het niet, maar het is wel een icoon aan de haven: Fisketorget, een vismarkt én visrestaurant. Dus heb je trek? Bestel hier een lekker visgerecht, verser kun je het niet krijgen. Pal voor het restaurant staat een beeld, onderdeel van het grootste kunstwerk van het Stavanger Art Museum. Het kunstwerk bestaat uit 23 identieke stalen sculpturen die binnen en buiten op openbare en privé-plekken in de stad zijn gemonteerd. De beelden zijn gebaseerd op een afgietsel van het eigen lichaam van de kunstenaar (Anthony Gormley). Elk beeld staat dezelfde kant op gericht: allemaal richting zee. Als de beelden bij elkaar zouden staan, zouden ze één doorlopende kolom vormen.
- © Yvonne Schinkel
Gladmad Festival
In juni wordt de weg langs het water afgesloten voor het Gladmad Happy Food Festival. Restaurants bieden proeverijtjes aan. Het viel me al op dat Stavanger eten en drinken heel serieus neemt, dus dat wordt smullen.
Lees meer:
- © Yvonne Schinkel
- © Yvonne Schinkel
Gamle Stavanger: de oude binnenstad
Vroeger was een ander deel van de stad nog ‘de oude binnenstad’, maar toen dat deel volledig afbrandde, kwam die eer ten deel aan Gamle Stavanger. Dit deel van de stad kenmerkt zich door een heuvel met witte houten huizen langs kronkelende straatjes. De hoekhuizen hebben een afgestompte hoek. Onze gids legde uit waarom: dan konden paard en wagen de draai makkelijker maken. De bewoners doen hun best van hun huis een schilderijtje te maken, dus wandel door de straatjes en geef je ogen de kost.
- © Yvonne Schinkel
Doen: Iddis museum
In de oude binnenstad is vooral veel te zien, niet veel te doen. Behalve het Iddis museum. Dat was helaas gesloten. Jammer, want de gids vertelde er nogal enthousiast over. Ooit was Stavanger namelijk de ‘Canning Capital of the world’, bekend en rijk door de ingeblikte vis. Het Iddis museum is een combinatie van twee musea: één over de conserven en één over de etiketten. Het gebouw is een oude conservenfabriek die in gebruik was van 1916 tot 1958. Maar goed, ze houden er in dit museum niet van om lange dagen te maken, dus check even de openingstijden voor je gaat...
- © Yvonne Schinkel
Het kleurrijke Øvre Holmgate
Je kunt niet anders dan vrolijk worden als je de wijk Øvre Holmegate binnenloopt. Stavangers noemen de straat ook wel Fargegaten (kleurrijke straat), en dat kun je vrij letterlijk nemen. Leuk, die gekleurde huizen, maar nog leuker vind ik persoonlijk dat het grootste deel van deze gebouwen horeca bevatten (ik ben dol op horeca, moet je weten). Terwijl ik het in een land als Spanje verwacht, was ik hier in Noorwegen verrast dat de levendigheid zich buíten afspeelt. Het is moeilijk kiezen op welk met lichtjes versierde terras je zult neerstrijken. Onze tip: Bøger og Børst.
- © Yvonne Schinkel
Norwegian Petroleum Museum
Als je vanuit Øvre Holmgate doorloopt richting zee, loop je vanzelf tegen het oliemuseum op. Stond vroeger de geur van vis gelijk aan de geur van geld, nu ruikt de Stavanger de geur van olie als hij geld ruikt. Stavanger dankt zijn huidige economische status aan de vondst van olie. Het erg informatieve museum is niet echt voor mij weggelegd. Maar vind je de geschiedenis en deze industrie interessant, dan is het Norwegian Petroleum Museum wel een echte aanrader.
Het centrum van Stavanger
In het centrum vind je de dom van Stavanger; een van de oudste kerken van heel Noorwegen. De eerste steen voor de bouw van de kerk werd rond 1100 gelegd. Vanaf de kerk loop je zo het winkelgebied in. Van kleine boetiekjes tot een grote winkel van rugzakmerk Fjällräven. Is je portemonnee niet zo goed gevuld, dan vind je op ongeveer 20 minuten rijden van Stavanger Norwegian Outlet, met winkels van de beste merken met aantrekkelijke kortingen.
- © Yvonne Schinkel
De omgeving van Stavanger
Wat Stavanger volgens mij vooral zo uniek maakt, is de combinatie stad en natuur. Vanuit Stavanger kun je maar liefst 52 hikes doen (voor elke week één). In de haven stap je gemakkelijk op een ferry voor een dagcruise naar Lysefjord. Of huur een auto en ga op pad om de omgeving te ontdekken. En ‘s avonds wacht er weer een gezellige stad op je.
Lees meer:
- © Yvonne Schinkel
Waar en wanneer naar Stavanger?
Ik ging in oktober, officieel buiten 'het seizoen’, maar wat was dat een goede keuze! De stad was rustig, maar nog steeds ‘open’ en levendig. Ik kan me voorstellen dat je, als er een cruiseschip aanmeert, over de hoofden moet lopen. Ik denk dat ik het stadje nu heb leren kennen zoals het echt is, en niet zoals het zich naar de toeristen voegt. Bijkomend voordeel: ook bij excursies en uitstapjes sta je vooraan. En last but not least: de herfst geeft Stavanger en omgeving kleur.
Op de website van Fjord Norway vind je meer informatie over dit deel van Noorwegen. Of ga naar boek.fjordnorway.comvoor informatie over een reis of pakket. KLM vliegt drie keer per dag in vijf kwartier van Schiphol naar Stavanger.
- © Yvonne Schinkel
Ons hotel
Ik denk niet dat je in Stavanger een verkeerde keuze kunt maken qua locatie. Onze gids noemde de stad niet voor niets een tien-minutenstad; je bent altijd dichtbij waar het allemaal gebeurt. Wij sliepen in Clarion Hotel Stavanger, geen pittoresk boutique hotel, maar wel een fijne uitvalsbasis om de stad te verkennen. Het hotel zat midden in een grote renovatieronde, dus als het goed is, wordt het alleen maar beter. Ik was vooral zeer te spreken over het ontbijtbuffet. Dat is echt uit de kluiten gewassen. Tot aan supplementen en vitaminepillen toe; noem iets op en het staat er.