FrankrijkTruffels, wijn en olijven op de Mont Ventoux in de Vaucluse

De Vaucluse? Geen Nederlander zegt: 'Ik ga op vakantie naar de Vaucluse'. Ze weten nauwelijks waar het ligt, al zijn ze er waarschijnlijk wel eens geweest. Geen valse schaamte: "Ook de meeste Fransen weten niet wat de Vaucluse is", verklaart de dame van Vaucluse Tourisme. Een bijlesje over de Franse geografische indeelwoede is dus even noodzakelijk. De Vaucluse is een departement. Het telt drie arrondissementen: Apt, Avignon en Carpentras. Het geheel ligt binnen de regio Provence-Alpes-Côte d'Azur. Zo, dan weten we dat ook weer. 

Toppers in de Vaucluse

Waarom moet je er heen? Simpel. De Vaucluse is de juwelenbox van de Provence. Een greep uit de Vaucluse-toppers: Avignon, de mooiste (berg)dorpjes van Frankrijk, de Luberon, lavendel, kastelen en vestingen, de Mont Ventoux, valleien en wijngaarden, aardbeien, asperges, meloenen en vooral truffels (70% van de nationale productie), de mistral, antiek en heel, héél veel marktjes. 

Wat mist de Vaucluse? De zee. Wel zo rustig.

Racefietsers op de Mont Ventoux

Neen, we gaan niet naar Avignon of Orange. We gaan ook niet ter zelfgeseling op een fietsje de Mont Ventoux op. We gaan geen lavendelvelden bekijken. Die plekken kent onderhand iedere Nederlander. Het gaat ons om de rest van de Vaucluse. Al blijft in Bédoin de racefiets onontkoombaar. Onder ons hotelraam horen we ’s middags Nederlanders over verschillende soorten remblokjes praten. Op een dinsdagochtend schrikken we ons een ongeluk als een man in een roze fluorescerend broekje, met een groot stuk ijzer in zijn hand, van de donkere hoteltrap springt, pal voor onze voeten. Het blijkt een Hollander met zijn dure fiets, die hij 's nachts het liefst naast zich in bed vlijt.

De Ventoux is meer dan remblokjes...

Mont Ventoux: meer dan een fietsparcours

Hotel La Garance is een uitvalsbasis voor vaders-en-zonentochten (met moeder er 100 meter achteraan) op de kale puist van de Ventoux. Niet voor ons. Wij gaan wandelen. Met Thierry Corréard, gids, boer en kind van de streek, maken we een wandeling op de zuidwesthelling van de Mont Ventoux, achter Bédoin. Thierry wil ons binnen twee uur laten zien dat de Mont Ventoux meer is dan een speeltuin voor fietsers. 

De Reus van de Vaucluse

We zijn niet de eerste reisjournalisten in deze streek. Onze vroegste voorganger was een illustere: Francesco Petrarca, de 14de-eeuwse Italiaans dichter en schrijver. Hij was ook de eerste touroperator en reisschrijver van Europa. Voor een bergdagje uit trok hij met genodigden en ezels de flanken van de Ventoux op met als doel: het uitzicht vanaf de 'Géant de la Provence' (1912 m hoog), de Reus van de Vaucluse. "Het begin van het toerisme", zegt Thierry. "En het begin van de bergsport." 

Olijven en de vorst

We lopen met Thierry door een duizelingwekkend snel wisselend decor van olijfveldjes, eikenbomen, truffelvelden en okerkleurige bergen. Soms scheelt het maar vijf meter hoger wandelen en je waant je op het zand van de Veluwe tussen de naaldbomen. Even later lopen we door een herderlijk golvend landschap van steeds andere, bijna mathematisch vormen. Cézanne zou gek van blijdschap worden. "De olijvenoogst is hier in december", zegt Thierry. "Eerst de vorst eroverheen, of de mistral, dan is het goed. De biodiversiteit is enorm. Maar dit is nog niks. Dit is slechts het aperitief voor de Vaucluse. De Ventoux is meer dan remblokjes." 

Kilometers wandelen

De Kale Reus van de Vaucluse is een bio-reservaat, waar moeflons grazen en vlinders fladderen. De Gele Groenlandse Papaver groeit hier, naast flora uit Afrika en Spitsbergen. Op de stoere flanken heb je kilometerslange wandelpaden door de bossen, waar je geen stoempende fietsers maar gemzen tegenkomt. Thierry vindt dat berg en omgeving te veel gedomineerd worden door de wielrennersheroïek en ‘de liturgie’ rond Tom Simpson, de Britse wielrenner die stierf op de Mont Ventoux. 

Truffels: het goud van de Vaucluse

Wijnveldjes gaan over in kleine fruitboomgaarden en groene-eikenbossen. Op een vrachtauto staan kratjes kobaltblauwe druiven. "Om te eten", licht Thierry toe. "Verderop staan de wijndruiven." Onder de bomen liggen truffelveldjes met het welriekende goud van de Vaucluse. Mogen we de truffelvelden op? "Kijk maar uit, ze schieten op je", zegt Thierry. "De velden worden bewaakt door honden en ganzen." Een oogst levert snel tienduizenden euro’s op. Elke vrijdag is er in Carpentras een truffelmarkt. Maar de zwarte markt voor truffels is veel groter. Er wordt regelmatig van de velden gestolen. De 'Truffalo Bills' van de Vaucluse - aldus mijn woordspelige reisgenoot - omwinden hun terreinen met prikkeldraad. 

Wie bewaakt de truffels? 

In de verte zien we de Dentelles de Montmirail (‘de bewonderenswaardige berg’) boven de wijngaarden uitsteken. De getande toppen lijken op de rug van een enorme stegosaurus, die zich boven de Vaucluse verheft. Maar de bergkammen zijn naar ‘dentelles’ vernoemd, kantwerk. Ver daarachter ligt de Luberon-keten. Uitgeknipt met een scherpe schaar en tegen de blauwe hemel geplakt, zo helder is de wolkeloze lucht. 

Later thuis krijg ik een spoedmail van Thierry Corréard. Hij wil graag iets corrigeren. ‘Ganzen zijn géén bewakers van truffelvelden, ik vergiste me.' Jammer. Het klonk ook te mooi om waar te zijn.

Praktisch in de Vaucluse

Wil je eens deze regio bezoeken, dan vlieg je het beste op Marseille. Dan ben je op zo'n uur verwijderd van dit departement. Met de auto vanuit Nederland is het zo'n 1100 kilometer. De beste periode? April, mei, september en oktober zijn prima maanden voor een bezoek. Dan is het niet te heet. En zijn die honderdduizenden drukke Parijzenaars en andere toeristen lekker thuis...