ItaliëVeel verrassingen in onontdekt Toscane

Archeologische vondsten


Vanaf Pisa is het zo’n twee uur rijden naar het gehucht Montieri in Northern Maremma, een regio in Zuidwest-Toscane grenzend aan de Tyrreense Zee. De weg meandert door groen heuvelland met cipressen, olijfgaarden en wijnvelden. In de verte duikt het eiland Elba op. Montieri biedt iets bijzonders: een bospad tussen kastanjebomen en boterbloemen leidt naar Canonica di San Niccolò. Deze ruïne naast een oude kopermijn is UNESCO Werelderfgoed. De ruïne omvat resten van een middeleeuwse toren in de vorm van een bloem met zes blaadjes: oriëntaals design, uniek voor Italië. Ook werd er een gouden broche gevonden en werden talloze skeletten aangetroffen van welgestelden te oordelen naar hun gave gebitten. Wie waren zij? Het blijft een mysterie...


turismomontieri.it/en/sito-archeologico-canonica-di-san-niccolo/

Geothermische bronnen

Parco Delle Biancane is een gebied met geisers dat we bezoeken. Grondwater, verwarmd door het gloeiendhete magma uit diepe aardlagen, spuit er omhoog in gasvorm. Witte stoomwolken stijgen op in het landschap en verspreiden een zwavelgeur. Roze bloemetjes bloeien er lieflijk tussen. Met een gids lopen we omhoog naar een plateau van witte kalksteen. Het wit is ontstaan uit rode jaspis dat door de gassen is gebleekt. Het uitzicht is fenomenaal. Aan de overkant doemt Monterotondo Marittimo op, een stadje met pastelkleurige huizen en rode dakpannen. Sinds 2019 heeft het park een museum: MuBia. Een virtuele tour leidt je hier dwars door de aardlagen naar de hete aardkern en maakt zodoende meer duidelijk over het ontstaan van de geisers.


turismomonterotondomarittimo.it/biancane.php

Lees ook: 

https://www.ronreizen.nl/reisverhaal/toscane-provincie-pisa-ontdekken

Duurzame schapenkaas


We lunchen op de boerderij Podere Paterno van Mario en zijn vrouw. Ze maken schapenkaas met gebruik van de geothermische energie: 100% natuurlijk en zonder CO₂-uitstoot dus. Mario toont de kelders waar de kazen rijpen. De geur is intens. Vijftien soorten kazen maken ze hier, waarvan er bij de lunch flink wat op tafel komen, zoals romige ricotta. Erbij rode wijn uit Serraiola, een farm uit de buurt, die eveneens de geothermische energie benut. De kazen zijn gemaakt van melk van eigen vee; de farm telt ruim achthonderd schapen! Kaas (en vleeswaren) vormen slechts het voorgerecht... Er volgt Toscaanse ravioli met ricotta en salie. Op een kast prijken glimmende trofeeën. Die blijkt Mario niet met zijn kazen, maar met paardenraces te hebben veroverd...


facebook.com/p/Podere-Paterno-100063529540197/

Slapen in een wijnhotel


La Meridiana in de Maremma is het boetiekhotel van de jonge IJslander Starri Stein, die in Amsterdam studeerde en in Stellenbosch verliefd werd op wijn. Hij startte in Italië dit hotel om zijn liefde voor lekker eten en goede wijn te kunnen delen. Deze 17e-eeuwse boerderij werd door Starri & co tot stylish hotel omgetoverd. We eten er lasagne met ragù en ‘organic happy chicken’. Toe is er homemade yoghurt met vlierbessen en wilde roos. De filosofie van La Meridiana is: ‘a zero-kilometer farm-to-table experience’, zo lokaal mogelijk. Erbij sangiovese, Toscaanse wijn. Starri experimenteert zelf ook met wijnmaken en pakte een vergeten inheemse druif bij de kop. En wat een rust! Ik slaap in een Garden Room met uitzicht op het heuvelland.


vinhotel.it

Fietsen in heuvelland


We tuffen nu naar het stadje Castelnuovo di Val di Cecina in de regio Valdelsa Valdicecina (ofwel Val d’Elsa & Val di Cecina) ten noorden van de Maremma en maken daar een tocht per ebike. Fietsgids Pardo is een crack: hij doet mee aan de Mountain Bike World Series. Ons vertrekpunt is Castelnuovo, maar al gauw zijn we in de wilde natuur, in een vulkanisch landschap met geisers. In hoog tempo fietsen we de heuvels af. Ook heuvelop probeer ik de accu zo min mogelijk te benutten. We stoppen bij viewpoints en een riviertje met Romeinse brug, fietsen door steile straatjes en eindigen bij bierbrouwerij Vapori. Een Etruskische opgraving pakken we ook nog mee. De Etrusken maakten al gebruik van de helende krachten van de thermische bronnen hier.


tuscanybikepark.it

Bier, bier en nog eens bier


Bierbrouwerij Vapori di Birra produceert negen soort bieren, vertelt de vriendelijke eigenaar Edo Volpi. Dat gaat met nul schadelijke uitstoot gepaard, want ook deze bierbrouwer gebruikt geothermische energie. Op een leistenen bord staat het proces in een notendop weergegeven. Tien jaar bestaat de brouwerij. Edo brouwt lichter en donkerder bier. De namen van de negen biersoorten zijn op de vulkanische omgeving geïnspireerd, zoals Sulfurea (zwavelhoudend), Fiamma (vlam) en Magma. Geyser was het eerste biertje dat Edo produceerde en dat blijft zijn troetelkind. In de Brewpub van deze brouwerij kun je prima eten onder het genot van bier. Na een bord pasta komt er een smakelijk vleesgerecht op tafel in - hoe kan het anders - biersaus!


vaporidibirra.com

Mysterieuze vallei


De Larderello-vallei bij het stadje Pomarance kreeg dankzij de stoomwolken als bijnaam The Devil’s Valley. De Romeinen schreven al over de ‘smoking mountains’ en dichter Dante liet zich door het woeste landschap inspireren bij zijn passages over de hel in La Divina Commedia. De Fransman De Larderel richtte destijds een sociale energiefabriek op die geothermische energie produceerde. In 1912 werd de eerste turbine in werking gesteld. De knowhow uit Larderello diende zelfs als voorbeeld voor olieboringen in Texas. In zijn villa zit anno 2024 Museo della Geotermia. Een medewerkster legt uit dat we op een ‘lucky spot’ zijn; de bodem in Larderello maakt het ontstaan van geisers mogelijk, een fenomeen dat op slechts weinig plekken voorkomt. 


museivaldicecina.it/it/museo_della_geotermia.php

Middeleeuws fort


Rocca Sillano is de ruïne van een middeleeuws fort op een strategische locatie. Het ligt hoog op een heuvel tussen Pomarance en Volterra, ooit twee rivaliserende steden. Via honderden traptreden klimmen we omhoog naar dit fort op meer dan 500 meter hoogte. Vanaf het hoogste plateau (oorspronkelijk was het kasteel nog hoger) is het uitzicht magnifiek! Op heldere dagen kun je steden als Lucca en Siena zien. Ook de kustplaats Livorno en zelfs de kleurige huizen van Cinque Terre noordelijker aan de kust krijg je bij helder weer in het vizier. Duidelijk zichtbaar ook is het stadje Montecastelli Pisano, dichterbij op een heuveltop. Het fort is in de zomer open voor publiek. Ook zijn er evenementen zoals concerten. Kijk voor alle details op de website.


castellitoscani.com/sillano

Biodynamische boerderij


We overnachten tot slot bij Il Cerreto. Deze biodynamische boerderij beslaat een gigantisch terrein met onder meer 2000 olijfbomen. Biodynamisch wil zeggen: volgens de leer van Rudolf Steiner. De farm heeft het Demeter-keurmerk, de hoogste bio-standaard. Eigenaar Carlo Boni Brivio startte in 1997 en neemt ons mee het landgoed over. Hij toont de koeienstal die in feite alleen wat hekken en een afdak heeft. “De koeien zijn altijd buiten, dat is gezonder voor ze”, zegt Carlo. “Ze eten mee met de seizoenen en grazen overal. De kaas smaakt daardoor altijd anders, afhankelijk van wat ze eten.” De tour eindigt in de bio-winkel van de farm met verse groente, olijfolie en homemade pasta’s. In Nederland vind je producten van Il Cerreto bij bio-winkel Odin.


bioagriturismoilcerreto.it/en

Eten bij Il Cerreto
Bio-farm 

Il Cerreto beschikt ook over een fantastisch restaurant, 100% bio en vega! Chef is Maria Probst. Deze Duitse werkte in Italië als sterrenchef om vervolgens in dit onbekendere deel van Toscane te belanden ('The land of nothing', zoals ze het noemt). Tachtig procent van wat ze kookt, komt van de farm zelf: fruit, groente, olijven, kaas, bloemen... Zelfs uienschillen gebruikt ze, want: no waste! Tijdens een kookdemo laat ze ons zien hoe ze tomatenterrine maakt met als ‘geheim’ ingrediënt groene appel voor een extra bite. Ook bereidt ze pasta met oesterzwammen. Binnen in het restaurant krijgen we het menu dat we buiten gedemonstreerd hebben gekregen, met bijpassende wijnen. Ik sta er geen moment bij stil dat we vega eten. Alles is om te smullen! 


instagram.com/ilcerretobioristorante