DuitslandFietsen in en rond Hamburg

“Hamburg is een van de weinige grote havensteden in Europa, waar de grote zeeschepen nog afmeren in de stad en niet ver voor de stad, zoals in Rotterdam”, legt onze fietsende gids Jörn uit.
Op de rechteroever van Norderelbe zijn alle havenactiviteiten weliswaar verdwenen. Maar tussen de Norderelbe en de Süderelbe meren de oceaanreuzen nog altijd dagelijks af in de havens. Vanaf de Elbpromenade aan de noordzijde geeft dit een levendig beeld. Dit is echt nog een havenstad!

Oude havens met nieuwe functie

De oude havens aan de noordkant hebben een nieuwe functie gekregen. Dit is de Speicherstadt. De poorten naar de passagiersterminal liggen er nog in volle glorie bij. Nu vertrekken er rondvaarten door de haven. Veerboten varen af en aan.

Fiets met een gids door Hamburg

De eindeloze rijen pakhuizen grenzen direct aan de lange stroken water. De rode versierde steenklompen staan er indrukwekkend bij. Het komt wat Venetiaans over. “Nergens ter wereld vind je zo’n uitgestrekte collectie goed geconserveerde pakhuizen”, legt onze gids uit. Voordeel van fietsen met een gids is, dat we via de beste fietsroutes naar de meest bijzondere plekje van de stad worden geloodst.

Maritiem Museum in pakhuis

Het weer is wat somber, maar Jörn is er blij mee: ”Deze druilerige sfeer past bij een havenstad in het noorden van Duitsland.” In een van de pakhuizen is het Maritimes Museum. Wie interesse heeft in alle aspecten van 3000 jaar maritieme geschiedenis, kan hier vele uren doorbrengen.

Grootste modelspoorbaan ter wereld in Hamburg

Eveneens in een voormalig pakhuizencomplex is. Miniatur Wunderland: een waar walhalla voor liefhebbers van modelspoorbanen. Miniatur Wunderland is dan ook de grootste modelspoorbaan ter wereld. In het complex ligt inmiddels meer dan 16 kilometer spoor, maar het net breidt zich gestaag uit. In de controlekamer zijn voortdurend vier mensen in de weer om de ruim 1100 treinen in goede banen te leiden. Dit is echt wat anders dan bij opa op zolder.

Bijzonder concertgebouw

Op een van de koppen van een schiereiland pronkt de Elbphilharmonie. Het concertgebouw heeft als basis een voormalig pakhuis waarop een transparante bovenbouw is gerealiseerd. De kosten zorgden destijds voor eindeloos politiek gekrakeel, maar nu is Hamburg trots op haar muziekcentrum, waar topconcerten plaats vinden.

Veel architectonische diversiteit in Hamburg 

De oorlogsschade aan Hamburg was betrekkelijk ten opzichte van andere Duitse steden, maar ter herinnering aan de bombardementen staat de ruïne van Nicolaikirche. De 149 meter hoge toren staat nog wel overeind. Het oude postkantoor doet Italiaans aan. Dit geldt ook voor de arcadebogen aan het water. We komen in het winkelgebied van Hamburg. Volgens Jörn hebben de grote warenhuizen het zwaar. Sinds Corona zijn veel voormalige klanten over gestapt naar online.

Fietsen rond het meer

Achter het monumentale stadhuis uit 1897 is de Aussenalster. Een fietsrondje om het meer is zeven kilometer. Rond het langgerekte meer is het chique deel van Hamburg met kasten van witte villa’s. In een van de panden zat tot voor kort het Amerikaanse consulaat. Het gebouw wordt nog steeds zwaar bewaakt. Op het meer vinden veel watersportactiviteiten plaats. Eenmaal om het verste punt krijgen we van over het meer formidabele uitzichten over de stad. De skyline komt langzaam op ons af.

Dineren in de televisietoren

Jörn loodst ons veilig naar in de richting van de televisietoren. Aan deze mast is een grote ronde schijf met een restaurant op 130 meter hoogte. Dit restaurant draait langzaam, zodat je vanaf jouw tafeltje voortdurend een ander beeld krijgt. Helaas krijgt de toren net een opknapbeurt, maar volgens Jörn gaat alles einde 2023 weer open.

Hamburg heeft het mooiste station van Duitsland

Bijna aan de voet van toren is een van de mooiste stations van Duitsland: Hamburg Damtor. Uitgevoerd in Jugendstil uit het begin van de vorige eeuw. Ook deze parkachtige omgeving is geheel in stijl. Zelfs de gevangenis straalt allure uit. De Russisch-orthodoxe kerk trekt de gehele dag gelovigen die even komen bidden.

Sankt Pauli is hippe woonwijk

De overgang bij het Millerntorstation van de voetbalclub St-Pauli van chique naar sjofel is drastisch. De club heeft een beetje alternatieve aanhang, die uitgesproken afkerig is van racisme op het voetbalveld. Het stadsdeel Sankt Pauli was ooit wijk maar veel zeelieden woonden, maar is nu vol met street art en graffiti. We treffen er vele simpele kroegen, vooral in trek bij hipster jongeren.

In Hamburg ontkom je niet aan de Beatles

In de Grosse Freiheit, een zijstraatje van de Reeperbahn, deden de Beatles in 1960 hun eerste buitenlandse optredens. Ze stonden hier regelmatig op het podium totdat zij doorbraken. Ter herinnering staat op de Reeperbahn een Beatles-monument. Ondertussen is onze dag voorbij. De Reeperbahn maakt zich op voor het nachtleven.

Fietsen langs de Elbe

De volgende dag gaan we zelfstandig op de fiets op de stap. Op advies van Jörn doen we de Stadtküste Radroute langs de Elbe. Hamburg is 130 kilometer van de Noordzee, maar heeft twaalf kilometer strand langs de rivier. Bekendste badplaats is Blankenese met een kenmerkende badhuisarchitectuur. Het stationnetje in de neoklassieke stijl is uit 1867. De villa’s liggen tegen een heuvel met trappen. Je zou hier maar wonen met uitzicht op de brede stroom. De Elbe is hier een getijrivier met grote verschillen tussen eb en vloed.

Kneuterig buurtje in Hamburg

De fietsroute is een onderdeel van de Elbe Radweg die in Tsjechië begint en eindigt bij de Noordzee. Op het riante fietspad onder bomen zien we de zeeschepen af en aan varen. Opmerkelijk zijn de buurtjes langs de rivier met kneuterige huisjes. Dit hadden we niet verwacht in een wereldstad.

Bezoek de U-boot

Aan een steiger ligt een oude Russische onderzeeboot: het U-Bootmuseum. Aan boord ervaren we de krappe ruimte waarin de bemanning langere tijd onder water moest doorbrengen. Dat moet wel geleid hebben tot spanningen.

Onder de Elbe door fietsen

Over onder water gesproken. Met een lift dalen we de diepte in. Via een muizengaatje rollen onze wielen naar de overkant van de Elbe. Deze oude Elbetunnel dateert uit 1911. Tot 2003 mochten er nog auto’s door. Ook deze moesten allemaal met de lift naar beneden en weer naar boven.

Afscheid van fraai Hamburg

Van de overzijde krijgen we een fraaie blik op de stad. De stad zelf ligt wat hoger dan de haven, dat is wel handig, want bij extreem hoog water stroomt de Elbe over. Trappen tussen de kazematten voeren naar de hoger gelegen delen van de stad. De oude U-Bahn houdt het droog bovenop de nostalgische stalen constructie. Ondertussen laat diep in de middag de zon zich toch zien. Het lijkt of half Hamburg ineens gaat. flaneren langs de Elbe. Tijd om een terras op te zoeken.