DuitslandOstsee riviercruise: niets moet, alles mag!

Het is maandagavond. De meeste van de 150 gasten zijn al aan boord als ik om zeven uur ‘s avonds inscheep. Ik hoor nog net het applaus van het inleidende praatje dat gegeven is in de lounge. Als ik mezelf heb geïnstalleerd in mijn compacte, maar verrassend complete hut, begeef ik me naar de bar waar Indonesische Amalia mijn beste maatje wordt nadat ik haar met terima kasih voor mijn drankje heb bedankt.

Aanschuiven aan diner

Het eten in de grote dinerzaal een verdieping lager is al vol aan de gang als ik aanschuif. En dat is letterlijk, want als eenling word je gepaird, dus kom ik bij een schattig 80+ echtpaar uit Stuttgart te zitten. Mevrouw kletst honderduit en is duidelijk blij om lekker te kunnen vertellen. 

All inclusive

Na het eten duikt iedereen de bar in waar Amalia met haar man Rio het druk heeft om iedereen van de all inclusive drankjes te voorzien. Er zijn stellen die direct gaan kaarten en dobbelen. De Tsjechische pianist en toetsenist speelt de hele verdere avond door, puttend uit een uitgebreid repertoire.

Nederlandse kapitein

Ik bevind me op de MS Swiss Diamond van Viva Cruises. Het is een 101 meter lang schip uit 1996 dat in 2006 en 2020 volledig is gerenoveerd en plek biedt aan 123 gasten in 61 hutten. Hier zwaait de Nederlandse kapitein John van der Donk (zie kader) de scepter over de nautische bemanning. Het hotelpersoneel staat weer onder leiding van de Roemeense hotelmanager (zie kader). We zullen een tocht maken langs een aantal Duitse steden die aan de voormalige hanzestedenroute liggen die ooit tot in ons land voerde. 

Op pad! 

De volgende ochtend komt iedereen aan dek kijken hoe we na het foerageren de eerste afvaart maken. We varen de Strelasund af met het eiland Rügen aan de linkerkant en het vasteland aan de andere. Het tochtje van maar een paar uur naar Greifswald verloopt rustig. Eenmaal van boord blijkt het een prachtig historisch en keurig onderhouden dorp te zijn. De oude dorpskern bestaat uit louter straatjes met kinderhoofdjes, strakke huizen, nagenoeg geen auto’s in zicht, een mooie kerk en een grote binnenhaven bewaakt door een moderne, best afzichtelijke stormvloedkering. Ook is er een kloosterruïne waar in de overblijfselen nu theatervoorstellingen worden gehouden. De oude houten ophaalbrug maakt het af en het stikt er van de restaurants, hotelletjes, pensions, gasthauses en… ijstentjes. 

Meeneuriën

Aan boord is inmiddels het borreluurtje begonnen en speelt Petr zijn repertoire. Het is nog rustig want voor de wandelexcursie naar de ruïne staat bijna twee uur. Van 7 tot 9 kun je dineren en daarna weer in lounge en bar vertoeven voor borrel en meeneuriën met Petrs evidente deuntjes: van de Carpenters tot Billy Joel en van 'Rosamunde' tot 'Chanson d'Amour'.  

Een cruise director voor de excursies

Christian Neichel is de cruise director, de man die alle dagelijkse excursies begeleidt, onderweg praatjes houdt en spelletjes speelt. Hij is regelmatig over de intercom met informatie te horen of om iedereen te manen vooral op tijd voor de excursie van kwart voor negen te zijn, want de bus vertrekt pünktlich. 

Rustig tot aan de lunch

Aan boord is het dan rustig. De enkele achtergebleven passagiers gaan wandelen of blijven aan boord om wat te lezen of te kletsen. Het personeel bereidt zich voor op de lunch en knapt klusjes op. Om 12.00 uur is iedereen weer terug aan boord en stipt om half een verlaten we, achteruitvarend, de smalle haveningang van Greifswald. In slechts 2,5 uur zullen we bij onze volgende ligplek arriveren, Lauterbach op het eiland Rügen. Om een uur wordt in de lounge een lichte lunch geserveerd met keuze uit salade, soep, iets warms en/of een sandwich en een nagerecht. In het restaurant een verdieping lager kun je ook lunchen, maar dan word je bediend. Velen bestellen er een lekker biertje bij en Petr begeleidt de lunch met zijn gebruikelijke melodietjes. 

Reserveer een fiets!

Lauterbach zelf stelt niets voor. Slechts rond het haventje is er reuring in de vorm van ijstentjes en restaurants. Voor de rest is het een slaapdorp met louter keurige, moderne vrijstaande huizen. Het nabij gelegen Putbus is groter en leuker om te bezoeken, maar dat is te ver om te wandelen. Voor de achterblijvers die niet op excursie gaan en er naartoe willen zijn er dan fietsen aan boord. Handig. Op tijd reserveren dus! 

Otto

Tijdens het diner die avond zit ik met Tito. De 86-jarige Duitser heet eigenlijk Otto, maar in Argentinië waar hij is opgegroeid werd dat al snel verbasterd. Zijn ouders kwamen er al in 1926 terecht vertelt hij, in de wolhandel. Hij is alleen en een cruise vind hij prima om zo z’n tijd door te brengen. De service is geweldig zegt hij, maar de anschluss met anderen is lastig. Er zijn teveel stellen heeft hij al geconstateerd.  

Goed geoliede machine

Bij elke aankomst of vertrek komt een half uurtje van tevoren de goed geoliede machine op gang. Als gecheckt is dat iedereen weer aan boord is (als je het schip verlaat krijg je een kaartje met je kamernummer mee dat je inlevert als je weer aan boord bent; even tellen en je weet of er nog iemand afwezig is) halen de matrozen de banieren binnen en takelen met een hijsarm de loopplank naar het bovendek. 

Kappie ziet alles! 

De kapitein heeft aan beide zijden van het schip aan de reling een aparte stuureenheid en geeft vanaf daar met walkietalkie z’n bevelen wanneer en welke lijnen worden losgegooid. "Oke Kappi", schalt het regelmatig krakend over de zenders als de kapitein z’n bevelen roept. Voor los, achter los… Als wat burgers aan wal behulpzaam willen zijn en de (stalen!!!) kabel willen pakken, schalt bruusk "Nein, nein, nein" over de radio’s. Kappi heeft het scherp in de gaten. Dan springt de laatste matroos snel aan boord en vaart de kapitein (veelal achteruit vanwege de lengte van het schip dat keren lastig maakt) de haven uit. 

Werner von Braun

Onze volgende stop is Peenemünde, een plaats op het noordwestelijke uiteinde van het eiland Usedom, dat behoort tot de Duitse deelstaat Mecklenburg-Voor-Pommeren. Het eiland ligt in de Oostzee. Een dorpje van maar iets meer dan 300 inwoners. Vooral beroemd geworden door de experimenten die Werner von Braun hier in WOII uitvoerde tijdens de ontwikkeling van de V1-raket. Het museum daar getuigt ervan. We varen er in een uurtje of drie naartoe en leggen letterlijk aan naast het complex. 

Veel museumschepen

In de haven van Peenemünde vind je nog meer. Zo ligt er een Russische onderzeeër die je kunt bezoeken en een andere oorlogsbodem die dienst doet als museum. En net als alle andere plaatsen die we hebben aangedaan is er ook hier weer rond de haven een keur aan (vis)restaurants en ijstentjes. 

Gemoedelijke riviercruise

Een echtpaar komt net terug van een excursie en zet zich naast me aan de bar. "Ik heb wel dertig ‘fabelhafte bilder’ geschoten", zegt hij op samenzweerderige toon kijkend naar mijn fototoestel. Als ik vraag hoe ze het vinden, zo’n riviercruise, zijn ze unaniem: "Onverwacht leuk! We hebben al drie keer een zeecruise met Aida gemaakt, maar dan is dit toch veel persoonlijker. Veel rustiger, gemütlich. Voor ons een ontdekking." "Ik vind wel dat je vroeg op moet", verzucht zij. "Ik werk nog en op je vakantie wil je toch een beetje uitrusten. Maar die excursies beginnen al om kwart voor negen. Da's dan best vroeg."

Een loods komt mee

Ook voor de volgende etappe, van Peenemünde naar Wolgast, komt er een loods aan boord. Ondanks de twee kapiteins en een stuurman in de stuurhut moet je de etappes al meerdere malen hebben gevaren en pas na een examen krijg je een bewijs dat je zelfstandig met zo’n groot schip de route kunt varen. Alleen op het stuk naar Polen zal er altijd een loods meemoeten omdat dat in Polen verplicht is. 

Walhalla voor zeilers

Het stuk naar Wolgast is prachtig! Eindeloos slingert de vaarweg zich tussen de eilanden door, een waar walhalla voor zeilers. De talloze jachthavens getuigen daarvan. De rust daalt in, terwijl de eindeloze graslanden traag voorbij glijden. 

Door de brug! 

De brug bij Wolgast is wel een ding, hoor ik van de kapitein. We moeten er absoluut op tijd zijn, anders zijn we de pineut en moeten we lang wachten op de volgende openstelling waardoor eigenlijk het hele schema in de war loopt. In tegenstelling tot in ons land, waar brugwachters de hele dag door bezig zijn met bootjes doorlaten, gaat deze enige brug in de wijde omtrek maar vier keer per dag open. En zoals het Duitsers betaamt moet je dan wel exact op tijd zijn, want even wachten op je doen ze niet, vertelt de kapitein. Maar, alles gaat goed, we toeteren wat zeilbootjes opzij en leggen direct achter de brug aan. 

Naar Polen

Van Wolgast is het over een prachtige brede rivier met aan beide zijden eindeloze golvende weilanden zo’n 65 kilometer naar de Poolse grens en dan nog eens een kilometer of 45 naar het Poolse Szczecin, dat ooit als Stettin bij Oost-Duitsland hoorde maar na de oorlog aan Polen werd toebedeeld. Een van de langere stukken dus, want vanaf vertrek om half drie zullen we ergens tussen tien en elf vanavond aanmeren. 

Grote zeehaven

Als we over de Oder in het donker Szczecin tegemoet varen is dat een imposant gezicht. Een enorm industrieel complex met grote zeeschepen en talloze verlichte hijskranen komt ons tegemoet. We meren aan de stadskant aan, terwijl ook aan de overzijde louter industrie zit. 

Mooie stad

De stad zelf blijkt een pareltje. Mooi van lelijkheid. Want de schitterende gebouwen aan de oever van de Oder en in de stad zijn compleet ingebouwd met lelijke naoorlogse bouw. Een mooi zicht erop, behalve dan vanaf de walkant, heb je niet. En er zit nogal wat moois! 

Super crew! 

De voorlaatste dag worden we in de middag getrakteerd op een High Tea. Een grote hoeveelheid gebak en sandwiches staat uitgestald en dat terwijl we toch echt niet zo lang daarvoor de lunch hebben genuttigd. De champagne vloeit rijkelijk en als je bedenkt hoe ze dat allemaal in die relatief kleine keuken voor elkaar krijgen, kun je alleen maar bewondering voor de crew hebben. Een crew die overigens zeer gedienstig is, immer vriendelijk en hulpvaardig. 

Traditie aan boord

Terwijl we ‘s middags Swinemunde verlaten om op de laatste dag in een ruk terug naar Stralsund, ons vertrekpunt te varen, waar we midden in de nacht zullen aanmeren, is het tijd voor wat traditie. Een half uurtje voor het Gala-diner is het tijd voor de Captain’s Cocktail. In vol ornaat neemt hij afscheid van zijn gasten en stelt nog eens de eveneens mooi aangeklede crew voor die luid applaus ontvangt. Dat de gasten is gevraagd zich netjes aan te kleden voor dit feestje, is velen helaas ‘ontgaan’. 

Ontschepen

Het ontschepen na een weekje cruisen verloopt weer net zo ordelijk, zoals de hele week al is verlopen. Het personeel helpt iedereen en de bagage van boord, bussen en taxi's wachten en ieder gaat weer zijns weegs. De crew ook, die alweer over andere schepen is verdeeld, omdat kapitein Van der Donk lekker een aantal weken naar zijn Engelse huis en vrouw mag. 

Opgeruimd naar huis! 

Al met al een gemoedelijke ervaring, waarbij rust en ontzorgen door het uiterst voorkomende personeel voorop staat. Deze Baltic Sea-ervaring was er een voornamelijk voor Duitse gasten, die zo veel over dit ooit voor hen ook onbekendere deel van Duitsland konden ontdekken. Wil je het wat internationaler, ga dan voor een van de bekendere routes als Rijn, Moesel of Rhône bijvoorbeeld. Maar wil je even helemaal niks en je hoofd leegmaken, dan is zo'n riviercruise een uitstekend hulpmiddel!