PolenCitytrip: hotspots in Krakau

Historisch centrum Krakau

Hoe gek het ook klinkt: toch begin ik gewoon heel eigenwijs in dat bijzondere oude centrum. Het is namelijk schitterend geconserveerd gebleven én autoluw. Je kunt er dus heerlijk ongestoord slenteren langs prachtige historische gebouwen uit alle eeuwen, beginnend bij de middeleeuwen, die straat na straat, plein na plein, prachtig staan te pronken. In tegenstelling tot de hoofdstad Warschau is Krakau in de oorlog gespaard gebleven.

Planty

Het oude centrum kent ontelbaar veel restaurants van oud en traditioneel tot ultrahippe nieuwe tentjes. Als de avond valt, rijden mooi verlichte door twee paarden getrokken koetsen rond in de sfeervol belichte straten; het zorgt voor een betoverend gezicht. Het stratenplan is eenvoudig. Verdwalen lukt je niet, want altijd kom je weer uit op Planty, het park waar ooit de verdedigingswallen van de stad stonden, nu als een groene long de oude stad omringt.

Het kasteel van Krakau 

Het middeleeuwse centrum wordt gedomineerd door Wawel, de enorme burcht waarmee de geschiedenis van Krakau begon. Het ligt op een heuvel en op de binnenplaats vind je de kathedraal waar veel van de Poolse koningen die het kasteel hebben bemand, hun laatst rustplaats hebben gevonden. Nu is het een museum en van bovenop de wallen kijk je uit over de stad die met 800.000 inwoners inmiddels flink is uitgedijd.

Je kunt er heerlijk ongestoord slenteren

Tip: terug naar het communisme

Toen het communisme in het oostblok haar hoogtij vierde, ontstond Nowa Huta. De wijk die vlak na de oorlog werd gebouwd voor 100.000 bewoners, moest dé ideale communistische woonwijk worden. Met de tram kost het je een half uur om er te komen. Maar leuker is het met Crazy Guides, die er in een originele Trabant, hét relikwie uit het communistische oostblok, naartoe scheuren. Je ziet er ruim opgezette woonblokken met kleine appartementen en veel groen. Het ligt om de hoek van de staalfabriek, destijds de Huta Lenina (Lenin’s Fabriek) geheten, waar de meeste bewoners werkten. Crazy Guides huurt er ook een appartement, dat ze volledig hebben ingericht zoals het was in die naoorlogse communistische jaren en waar je een propagandafilmpje uit die tijd kunt bekijken onder genot van een glaasje wodka.

Hotspot: terras van het conservatorium

Op de bovenste verdieping van het overigens vrij toegankelijke conservatorium zit Metrum, een restobistro. Nou is dat op zich niet bijzonder en dat is het etablissement zeker niet, maar het terras op het dak is leuk en je kijkt mijlenver over de stad uit. Lees hier vooral ook de insiders tips van local Dennis de Vries.

De kerken van Krakau

Ik ken maar weinig steden met zoveel kerken. Dik 120 maar liefst. En dan tellen we een fiks aantal kerken die een andere bestemming hebben gekregen en andere religieuze gebouwen nog maar niet mee. De eerste steen van de Mariakerk op het grote marktplein werd al in 1222 gelegd. Het is een van de bekendste kerken in de stad. Maar de moeite waard is absoluut de Franciscanenkerk met de moderne en beroemde gebrandschilderde ramen van lokale kunstenaar Stanisław Wyspiański. De krachtige voorstelling van de schepping (bekend als ‘God de Vader’) boven de westelijke ingang trekt drommen bezoekers naar de kerk.

Hotspot buiten Krakau: het bos Las Wolski

Even buiten de stad, maar eenvoudig te bereiken met de bus of taxi, ligt het gecultiveerde bos Las Wolski. Vooral in het weekend kiezen veel Krakauers deze bestemming om te wandelen, te luieren of juist actief te zijn op bijvoorbeeld de mountainbike. In het hart ligt een compacte dierentuin, die doordat het in het bos ligt een heel natuurlijk karakter kent. Verder vind je er de kunstmatige berg Pilsudski Mound. Je kijkt boven de boomtoppen rondom uit over Krakau en al het omliggende land.

Tip: onder het plein

Onder het grote marktplein vind je het Rynek Underground Museum. Als je dan toch wat wilt leren van de stad is dit zeker de moeite waard. Jarenlang is het plein minutieus opengelegd en de opgravingen gaan terug tot de tiende eeuw. De uitgebreide tentoonstelling laat je de ontwikkeling van Krakau zien als een van de belangrijkste middeleeuwse hanzesteden tot aan nu. Niet alleen in woord en beeld; je loopt ook voortdurend tussen de eeuwenoude muren, over eeuwenoude straatjes, langs graven en andere vondsten en tal van voorstellingen. Een prachtig museum om een paar uurtjes in door te brengen en je terug te laten voeren naar de middeleeuwen. Echt bijzonder.

De trompetter van Krakau

Al sinds de middeleeuwen gaat elk uur op de hoogste verdieping van de Mariakerk op het grote marktplein in de oude stad een raampje open en blaast een trompettist de Henjał. Het is een kort deuntje dat abrupt stopt. Het verhaal erachter is dat in de middeleeuwen een torenwachter zo de stad wilde waarschuwen voor een onverhoedse aanval in het holst van de nacht door het Tartaarse leger. Dat het simpele deuntje zo abrupt eindigt met een hoge schrille noot zou komen omdat de wachters keel werd doorboord met een pijl en hij zijn laatste adem in de trompet uitblies. Een mooie fabel en tot op de dag vandaag wordt het elk uur vier keer live geblazen uit vier verschillende raampjes bovenin de toren.

De kunst van Wyspiański trekt drommen bezoekers naar de kerk

Gouden tip: amber

De vele juwelenwinkeltjes in Krakau verkopen voornamelijk amber, het Poolse goud. Het is barnsteen, een fossiele hars die afkomstig is van naaldbomen. De hars is miljoenen jaren geleden uit de bomen gedropen en daarna versteend. Het is meestal warmgeel tot donkerrood van kleur, maar er bestaan ook meer groen-, blauw- of zelfs zwartgekleurde soorten. Doorzichtige barnsteen wordt meestal het mooist gevonden en is het kostbaarst. Let wel op: koop het uitsluitend in de winkel en nooit op straat.

Hotspots van de toeristen

Wie Krakau bezoekt kan niet heen om enkele toeristische hoogte-, maar zeker ook dieptepunten. Om met dat laatste te beginnen: het Tweede Wereldoorlog-verleden is terug te vinden in concentratiekamp Auschwitz, in de oude fabriek van Oskar Schindler die door regisseur Steven Spielberg’s Schindler’s List wereldberoemd is gemaakt en het Joodse getto in Podgórze. En dan zijn er nog de zoutmijnen, iets buiten de stad verstopt diep onder de grond. De mijngangen onder het plaatsje Wielickza zijn ruim 300 kilometer lang en gaan honderden meters de grond in. Bezoekers vanuit de hele wereld bezoeken deze bijzondere en sprookjesachtig plek.

Krakau: leuk om te weten

Dertien miljoen toeristen bezochten in 2017 Krakau. Hiervan waren er 100.000 van Nederlandse afkomst. De stad telt 800.000 inwoners waarvan 200.000 studenten! Alleen al de oudste en beroemdste universiteit van de tien die de stad telt, faciliteert 50.000 studenten. Het marktplein dat doormidden wordt gedeeld door de Lakenhal en met 40.000 m2 het grootste middeleeuwse plein van Europa is, is samen met het complete historische centrum van Krakau in 1978 al toegevoegd aan de Unesco-lijst van werelderfgoed. Karol Wojtyła was de aartsbisschop van Krakau tot hij in 1978 werd verkozen als de eerste Slavische paus en de eerste niet-Italiaanse paus in 455 jaar. In de stad is nog veel over Johannes Paulus II, zoals hij vanaf dat moment heette, terug te vinden.