DuitslandDe Oranjeroute: Kleve
Op een steenworp afstand... Echt, ga de grens over net na Nijmegen en je rijdt in een mum van tijd de Duitse stad Kleve binnen. Niet zo vreemd dus dat ook hier de Oranje's in de loop der eeuwen hun invloed hebben laten gelden. Om te weten hoe dat precies zat moeten we overigens wel een tijdje terug. Naar 1646 maar liefst.
Gedwongen huwelijk
Even een geschiedenislesje: Louise Henriëtte is de oudste dochter van de Nederlandse stadhouder Frederik Hendrik van Oranje en Amalia van Solms. Het leven aan het stadhouderlijke hof was niet eenvoudig. Moeders wilde graag een koninklijk huwelijk voor dochterlief, maar die was verliefd op Henri Charles de la Trémoille, prins van Talmant, haar achterneef en kleinzoon van Charlotte Brabantina van Nassau. Dat ging dus mooi niet door voor Henriëtte en ook de verloving met de prins van Wales, de latere koning Karel II van Engeland, ketste af en uiteindelijk werd ze, tegen haar zin, gedwongen tot een huwelijk met keurvorst Frederik Willem I van Brandenburg.
- © Sergey Goryachev
Getrouwd!
Ik zie er nu al een Netflix-serie in! Want let op: pas de dag vóór haar huwelijk ging zij akkoord met een huwelijk met de keurvorst, op voorwaarde dat ze thuis bij haar ouders mocht blijven totdat haar vader overleden was. De prinses, 19 jaar oud slechts, trouwde op 7 december 1646 in de balzaal van Het Oude Hof te Den Haag. Enkele maanden later, op 14 maart 1647, overleed haar vader.
Kleve komt in beeld
Haar kersverse echtgenoot schonk haar een landgoed in Brandenburg waar zij een kasteel liet bouwen in Nederlandse stijl, het latere Oranienburg dat overigens vlakbij Berlijn ligt. Maar, en nu komt het, de eerste korte periode van het huwelijk woonde het paar in Kleve, in de Zwanenburcht. Dat overigens nu een gerechtsgebouw is. Dus daar stap je niet voor je plezier naar binnen. En dat kan ook niet, want de Zwanenburcht is, op de toren na, niet te bezoeken. Vanaf die toren krijg je overigens wel een prachtig zicht op de stad Kleve.
Ook leuk:
In het centrum van Kleve vind je fietsknooppunt 26. Dit is je Duitse startpunt voor de 53 kilometer lange fietstocht in de voetsporen van de Oranjes in en rond Kleve. Op Parkeerplatz Hafenstrasse kun je je e-bike opladen en er is een kastje waar je wat spulletjes kwijt kunt. Mag je vier uur gebruik van maken. Handig voor je verkenning van Kleve. Auto parkeer je er goedkoop en ook de elektrische variant. De bewegwijzerde Oranje-fietsroute Apeldoorn - Moers loopt overigens via Kleve en vanuit Apeldoorn start ook de fietsroute Apeldoorn - Lingen - Bad Bentheim.
Een kort leven
Met Louise Henriëtte, inmiddels gravin van Nassau en keurvorstin van Brandenburg, was het een groot tranendal. Ze kreeg namelijk zes kinderen, waarvan er maar één ouder werd dan 21 jaar, namelijk Frederik III (1657-1713), later Frederik I van Pruisen. En in 1667, maar 40 jaar oud, overleed ze zelf, tot groot verdriet van haar man.
Oranje stadhouder
Is er nog meer Oranje-achtigs in Kleve? Jawel. Johan Maurits van Nassau-Siegen (1604 - 1679), een familielid van de Oranjes, werd in hetzelfde jaar dat Louise Henriëtte tot haar huwelijk werd gedwongen, tot Brandenburgse stadhouder in Kleve gebombardeerd.
Kleve als voorbeeld
Hij heeft veel betekend voor de stad. Hij veranderde het namelijk in een groot groenparadijs door allerlei parken en lusttuinen aan te laten leggen, zoals het prachtige landschapspark bij de Tiergartenstraße. Voeg daarbij zijn stadsresidentie De Prinsenhof die hij liet bouwen en het plaatje is compleet. Het werd een voorbeeld voor vele andere steden.
Schilderen en natuur
Niet alleen prinses Louise Henriette verbindt Nederland met Kleve. Zo dicht bij ons land krijg je nogal wat crossovers. Schilder Barend Cornelis Koekkoek vestigde zich in 1834 in Kleve, maakte er talloze schilderijen die wereldwijd goed verkocht werden en startte een tekenacademie waaruit de stroming Kleefse Romantiek ontstond. Het huis (Haus Lobry) waarin Koekkoek met zijn familie woonde, ligt aan de rand van de stad, dichtbij de oude stadsmuur. Achter het huis lag een grote tuin waarin hij een toren met een atelier liet bouwen. Het huis is nu een museum.
In het Reichswald en het beschermde natuurgebied ‘Düffelt’ kun je mooie fietstochten maken. Apart is een tocht door het landschap van de Neder-Rijn met de zogenaamde Grenzland-draisine, een spoorfiets voor meerdere personen.
- © Tupungato
Er is meer
Als je dan toch in Kleve bent vergeet dan zeker ook niet de volgende beeldbepalers te bezoeken: Museum Kurhaus; de Stiftskirche; het Koekoekhuis van de gelijknamige Nederlandse schilder; de dierentuin en het winkelgebied Hagsche Straße/Friedrichstraße. Omdat Kleve op maar tien kilometer van Nijmegen ligt, komen veel Nederlanders hier graag in het weekend naartoe en stikt het er van de leuke restaurants en cafeetjes.
RonReizen op tv!
Het is nu helaas nog niet mogelijk om op vakantie te gaan naar Duitsland. Maar wellicht vormt dit verhaal wel een inspiratiebron, voor als het weer mag. Kijk dan zeker op zondag 25 april naar ons RonReizen-tv programma op RTL4 (zondagmiddag half vijf, herhalingen op de zaterdag erna!). In deze aflevering staat de Oranjeroute centraal. Samen met medepresentator Bert Kuizenga bezocht ik onlangs diverse steden die aan de Oranjeroute liggen en doen we verslag van de bijzonderheden daar. Klik voor alle info over de Oranjeroute op deze link!