Rondreis Suriname: startpunt Paramaribo

Zodra je na tien uur vliegen tegen een muur van tropische lucht loopt, weet je: ik ben op vakantie. Even word ik van de wijs gebracht als ik Nederlands hoor, maar gelukkig zijn het de vriendelijke aanbiedingen van chauffeurs die me naar hoofdstad Paramaribo willen brengen. Paramaribo staat op de Werelderfgoedlijst van Unesco en valt op door de allure van de houten herenhuizen en historische panden. Een aantal tot in detail gerestaureerd, de meeste tot op de fundering verwaarloosd; in de stad gaan volle en vergane glorie hand in hand.

Fort Zeelandia, decor van een bewogen geschiedenis.
© METS Travel & Tours

Aanrader in Paramaribo: een gids

Het hotel – Residence Inn – ligt lekker rustig aan de rand van het centrum en is een prima uitvalsbasis om de stad te ontdekken. Ik zie dat ik alles prima zelf te voet kan bezichtigen, maar vanwege Paramaribo’s rijke historie is een gids van toegevoegde waarde. De gids vertelt honderduit en vooral heel beeldend over de gebouwen en hun voormalige bewoners. Tot in detail weidt hij uit over de gevangenis van Fort Zeelandia, een oud en vervallen gebouwtje zonder ramen, waar gevangenen onder erbarmelijke omstandigheden werden opgesloten, doorgaans op water en brood. Niets in de directe omgeving blijft onbesproken, maar over de decembermoorden van 1982, die op deze plek plaatsvonden, rept hij geen woord. Ik durf er niet naar te vragen.

In deze gevangenis werden gevangenen onder erbarmelijke omstandigheden opgesloten.

Wandelen door Paramaribo

Waarom een gids een absolute aanrader is… Op het Onafhankelijkheidsplein is de jarenlange verwaarlozing haast niet meer bij te benen. We wandelen door de Palmentuin, de voormalige achtertuin van het Presidentieel paleis, waar tussen de beelden van oud-presidenten één beeld opvalt: een kind. Het is door een moeder aan de rand van de Palmentuin geplaatst nadat hun zoon was gestikt in de koelkast. Een waarschuwing aan moeders om hun kinderen vooral in de gaten te blijven houden. Iets wat we zonder onze gids nooit zouden hebben geweten.

In de palmentuin in Paramaribo vind je veel verhalen.
© Matyas Rehak

Onafhankelijkheidsplein

Hetzelfde geldt voor de witte herenhuizen aan het Onafhankelijkheidsplein, onze gids geeft de huizen een verhaal. In één van de huizen woonde een dame, volgens onze gids de wreedste vrouw ooit. Toen haar man de borsten van een van hun slavinnen bewonderde, diende ze diezelfde borsten ’s avonds aan tafel op: ‘Je hield toch zo van haar borsten? Nou, hier zijn ze!’ Niet veel later werd ze tijdens een boottocht gek van de huilende baby van één van haar slavinnen. Ze overtuigde de moeder ervan dat ze een manier wist om de baby te laten stoppen met huilen. Met tegenzin, maar met goed vertrouwen, gaf de moeder haar baby aan de vrouw. Toen de vrouw de baby een paar minuten onder water had gehouden, huilde het niet meer. De gids had gelijk: de wreedste vrouw ooit.

Onze gids geeft de witte huizen aan het Onafhankelijkheidsplein een verhaal

Omgeving Paramaribo

Huur een auto en stippel een route uit of – beter – boek een tour. Eenmaal Paramaribo uit, ondervind je pas echt dat toerisme hier nog niet wordt uitgemolken. Een bouwvallige fabriek krijgt een bord aan de weg en wordt opengesteld voor publiek. Hebben we nu zo ver gereden om naar een vervallen gebouw te kijken? Even verderop vormt Fort Nieuw Amsterdam een welkome uitzondering. Het achttiende-eeuwse fort is nu een prachtig aangelegd openlucht museum. Tip: koop voor een klein bedrag de brochure om te weten wat alles is, want er hangen geen duidelijke bordjes bij. Hoewel dit één van de best aangepakte toeristische attracties is, merk ik dat Surinamers het graag op hun eigen manier doen. Hé, we hebben nog een schedel van een brulaap. Weet je wat, die zetten we in een kast in de oude gevangenis van het fort. Prima plek.

Rons tip

Wat ik ontzettend leuk vond was om die tour buiten de stad op de fiets te doen. We fietsen langs een dorpje waar in het kerkje net een dienst werd gehouden en we deelgenoot werden van een hartverwarmende en enthousiaste ceremonie. Je fietst naar de fabriek, naar het Fort, naar een plantage en luncht op een leuk plekje, zo maar ergens langs de weg. Ik vond het in ieder geval veel leuker dan met een auto ergens naartoe scheuren, rondkijken en hup weer verder. De beleving was veel intenser.

Fort Nieuw-Amsterdam: een tot in de puntjes verzorgde toeristische attractie.

Het kruithuis bij Fort Nieuw Amsterdam.

Mariënburg

Bij Mariënburg schiet ik onbedoeld in de lach. Van de oude suikerfabriek is weinig over, maar bij de ingang wacht een klein mannetje van tegen de tachtig ons op voor een rondleiding. Hij gebaart dat we achter hem moeten staan en vist een dubbelgevouwen snelhechter met oud-Hollandse stencils uit zijn zak. Alleen de drie mensen pal achter hem kunnen iets zien als hij er rustig pratend doorheen bladert en aanwijst hoe het vroeger was. Hij heeft ook een schrift, volgeplakt met foto’s die inmiddels zo vergeeld zijn dat ze de volgende rondleiding waarschijnlijk niet zullen halen. Vergeleken met veel toeristische attracties in andere landen met hun winkeltjes voor de uitgang is deze charmante onbeholpenheid een welkome afwisseling.