TurkijeFietsen met Bert Sitters in en rond het Turkse Izmir
De lucht is diepblauw. De zee heeft dezelfde kleur. Dit geldt ook voor het fietspad langs het kabbelende water van de Baai van Izmir, die zich als het ware in de mond van de stad steekt. De bootjes dansen op het water. Zo te zien zit hier veel vis. Overal langs de waterkant wachten hengelaars geduldig totdat ze een vis aan de haak hebben.
Heerlijk rustig fietspad door de stad
Na iedere bocht volgt weer een uitzicht vanuit een ander perspectief. Gelukkig staan overal bankjes om de hoeveelheid aan impressies te verwerken. Voordeel van een fietspad langs het water is dat we van het autoverkeer afzitten. Er zijn ook nergens kruisende wegen. Het blauwe fietspad is zo effen, dat de zon er zich op weerkaatst. In het centrum vormt dit heerlijke fietspad een contrast ten opzichte van de kinderhoofdjes, waar het gemotoriseerde verkeer genoegen mee moet nemen.
Vis, kruiden en bootjes
Uit de eetstalletjes langs het water komen de geuren van gebakken vis en oosterse kruiden ons tegemoet. Regelmatig kruisen voetgangersveren de baai. De schepen varen af en aan. Voor een paar muntjes ter waarde van 15 eurocent mag de fiets mee aan boord. Ideaal als je de route wat wenst in te korten.
Fietsverhuur
Izmir kent langs de fietsroute een systeem van stadsfietsen waarbij je fietsen uit een rek haalt en in een willekeurig rek weer terug plaatst. Langs de route zijn inmiddels 60 uitgiftepunten met in totaal 990 fietsen, waaronder ook kinderfietsen. http://www.bisim.com.tr/ (gebruik google vertaal)
Enorm Izmir in een waas
Daar hebben wij totaal nog geen zin in. Wij gaan door tot het einde bij de grote ferry, waarop ook auto’s mogen. Op de golven ligt de skyline van het centrum in de verte in een geheimzinnig waas. Zijn we al zover? We krijgen een goed beeld van de omvang van deze gigantische stad. Via de andere oever maken we het rondje om de baai rond. Die avond verdwijnen de bonte beelden niet van ons netvlies.
Over Izmir
Izmir heeft samen met de voorsteden bijna 8 miljoen inwoners. Hiermee is Izmir na Istanbul en Ankara de derde metropool van Turkije. Tot 1922 vormden de Grieken de belangrijkste bevolkingsgroep van Izmir. De stad had ook de Griekse naam Smyrna. In 1923 kwam een grote bevolkingsuitwisseling: de Turkse bevolking van de Griekse eilanden vertrok naar het Turkse vasteland en de Grieken in Turkije gingen naar Griekenland. De Griekse invloed is altijd gebleven in Izmir. De stad geldt als zeer liberaal: het centrum van vrijdenkers in Turkije. In 1928 is Izmir getroffen door een zware aardbeving. Toen is weinig van de stad overeind gebleven. Vooral na het jaar 2000 is Izmir fors gegroeid. Izmir heeft het karakter van een jonge, bruisende stad. In het hart van de stad staat de historische klokkentoren met daarachter de uitgestrekte 2.400 jaar oude Kemeralti Bazar met onder andere kruidendokters, schoenmakers en koperslagers. Het labyrint strekt zich uit tot de Amfora.Voor de rest bestaat het centrum uit hedendaagse architectuur. Het straatbeeld doet Europees aan.
Eurovelo nummer 8 wordt gekoppeld
Medefietser Deniz vertelt ons meer over het fietsnet in Izmir. Behalve het blauwe fietspad langs de kust van 47 kilometer heeft de stad inmiddels 89 kilometers aan andere fietspaden in de stad. Izmir vormt duidelijk een voorbeeldfunctie in Turkije. De routes worden gekoppeld aan de Eurovelofietsroute nummer 8 die vanaf het Griekse Lesbos via de ferry de Turkse stad Dikiri bereikt. Het Turkse deel van de fietsroute gaat 580 kilometer bedragen. Vanaf Izmir komen er verbindingen naar de fietsroute met de prachtige naam 'Pearl of the Aegean' naar onder andere de archeologische vindplaats van de stad uit de oudheid Teos. Dat lijkt ons wel wat.
Op de fiets zie je veel meer!
De volgende dag vertrekken we uit het charmante stadje Urla. Op de rustieke wegen tussen de olijfgaarden is nauwelijks verkeer: hooguit een kudde schapen. Het museum van de olijfolie brengt ons terug in de geschiedenis met een helse stoommachine om olijven te persen Soms zien we de zee in de verte liggen. Heerlijk zijn de authentieke dorpjes onderweg. Als een film gebeurt van alles om ons heen. De mannen op het terras van het café spelen een spelletje okey. De rijdende winkel met groente en fruit is net aangekomen. De fiets lijkt het beste vervoermiddel om het dagelijkse leven te beleven.
Prachtige historie onderweg
Het is even stevig in de pedalen, maar dan staan we voor het amfitheater van Teos. Niet ver de opgravingen is het fotogenieke haventje van Sığacık. Vijftien jaar geleden was dit alleen nog maar een vissersdorp, maar sindsdien zetten steeds meer pleziervaartuigen koers naar de jachthaven. Bonte schepen sieren de kade. Op de achtergrond vallen de restanten van het Ottomaanse kasteel in het oog. De terrasstoeltjes nodigen uit om plaats te nemen: zelfs in het water. Terug in Urla duiken we te voet de nauwe straatjes van de Malgaca Pazari in. We struikelen bijna over de oude ambachten afgewisseld door trendy boetiekjes.
Prachtige dorpjes onderweg
Het smaakt naar nog meer fietsdagen. De volgende dag staan we in Selçuk. Aan de voet van de citadel staan de ruïnes van de Johannes Basiliek. Het gaat flink omhoog naar het eenzame dorp Şirince in de bergen. Het lijkt alsof de Griekse bewoners nooit zijn vertrokken. Wat de Grieken hebben achter gelaten is de wijncultuur. In de winkels staan collecties flessen met bonte etiketten. Het romaanse kerkje van Sint-Jan de Doper is nog goed intact. Alleen zijn de loop der jaren de bonte fresco’s van de muren afgebladderd.
Het Huis van Maria
Er is ook een Christelijke bedevaartplaats: het huis van de Maagd Maria. Na het overlijden van Jezus zou zijn moeder Maria hier hebben gewoond. Het betekent weer een ritje de bergen in. Gelukkig zijn er in Turkije ook e-bikes. Voor het huis van Maria is een winkel met religieuze artikelen. Gelovigen steken een kaarsje op. Een ongewoon beeld in Turkije.
Eten en drinken (en overnachten)
Eten en drinken is in Izmir en omgeving geen enkel probleem: van een eenvoudige hutje aan zee met wat tafeltjes en stoeltjes tot een chique etablissement.
Een paar speciale tips:
Deniz visrestaurant: aan de boulevard in het centrum van Izmir. Bij de zeebaars eet je jouw vingers er bijna bij op. Ook de calamari en de visgehakballetjes zijn niet te versmaden. Alles wordt opgediend met een garnituur met onder andere kaas en gemengde salade. Zeker in de avond valt reserveren aan te bevelen.
Restaurant Tavaci Recep Usta: familierestaurant aan de boulevard. De specialiteit van dit restaurant is lamvlees. Je kunt een compleet lam van 13-14 kilo op tafel laten komen, maar ook bijvoorbeeld lamschenkeltjes, met groene paprika’s, aubergines, aardappeltjes, rode paprika’s en speciale kruiden. Nostalgisch ingericht met veel foto’s.
In de omgeving
Nişanyan Evleri: hooggelegen met een prachtig uitzicht over het historische plaatsje Şirince. Je kunt hier ook overnachten. Met zwembad.
La’duda Art Cafe & Galeri : leuk kunstzinnig ingericht aan de haven van Sigacik. Uiteraard hier veel vis. Vooral de garnalen in heerlijke sausjes zijn een lust voor de tong.
Geheime overnachtingstip
Hotel Pintura in Urla: knus en kleinschalig hotelletje in de oude straatjes. Overal hangt kunst, want het is ook een atelier. Het ontbijt op een romantische binnenplaats is rijkelijk.
Efeze is die apotheose!
Een ware apotheose van de gehele reis is Efeze. De bloei van deze stad begon rond 1100 jaar voor Christus. Het hoogtepunt kende de stad tijdens het Romeinse rijk. Efeze telde toen meer dan 100.000 inwoners. Belangrijke aanjager was de haven. Deze zee trok zich echter terug en Efeze werd uiteindelijk verlaten.
Mooi afscheid van Izmir
Tijdens een wandeling ervaren we de grootheid van het complex. Het amfitheater kon 25.000 bezoekers bevatten. Tegenwoordig zit het theater vol geluidstechniek, maar de akoestiek was zo dat men zelfs op de achterste rijen de stemmen op het podium goed kon horen. Voldaan vleien we na afloop neer op een terras langs het blauwe fietspad langs de Baai van Izmir. Als afscheid zien we de fietsers voorbij komen.
Info
Izmir heeft een eigen luchthaven met een paar rechtstreekse vluchten vanaf Schiphol. In de meeste gevallen moet je echter in Istanbul overstappen. Door de straten van Izmir rijden moderne trams en een metro. Ferryboten verbinden de wijken aan beide oevers van de baai. Het stadsbestuur zet in op de fiets als dagelijks transportmiddel.
Turks Verkeersbureau: https://goturkiye.nl/