ItaliëRome: bezienswaardigheid 'het Gouden Huis van Nero'

Hou je van Rome en ben je op zoek naar een bezienswaardigheid waar de geschiedenis van afdruipt, dan is het Gouden Huis van Nero jouw ultieme plaats van bestemming.

Rome: het Gouden Huis van Nero

“Hij liet een paleis bouwen dat zich uitstrekte van de Palatijn tot de Esquilijn. De voorhal was zo groot dat daarin een kolossaal beeld van hem kon staan van veertig meter hoog. Het paleis was zo immens dat het een driedubbele zuilengalerij bevatte van een mijl lengte, verder een vijver die wel een zee leek, omgeven door gebouwen die voor steden konden doorgaan. Er waren ook landelijke gedeelten met een afwisseling van akkers, wijngaarden, weilanden en bossen met allerlei tamme en wilde dieren. In de overige gedeelten was alles met bladgoud bedekt en versierd met edelstenen en parelmoer. De eetzalen hadden zolderingen met ivoren vakken die draaibaar waren, zodat er bloemen doorheen gestrooid konden worden, en van gaten voorzien, zodat van bovenaf reukwerk kon worden gesprenkeld. De belangrijkste eetzaal was rond en draaide onafgebroken dag en nacht in het rond net als het hemelgewelf.” 

Suetonius, Keizers van Rome, Nero 31

Dé bezienswaardigheid in hartje Rome

Als deze beschrijving over deze bezienswaardigheid je nieuwsgierig maakt, heb ik goed nieuws: want in hartje Rome, vlakbij het Forum Romanum en het Colosseum, is dit imponerende ‘huis’ van keizer Nero nog steeds te bezoeken! Hoewel de 2000 jaar oude Domus Aurea, letterlijk ‘Gouden Huis’, door de wrede en spilzieke Nero zelf met totale laatdunkendheid werd omschreven als “eindelijk een menswaardig verblijf “, is deze plek in mijn ogen tegenwoordig echt één van de meest magische plekken in Rome.

Een particulier lusthof dat zijn weerga niet kende...

Ondergronds in Rome

En dat is niet alleen te danken aan Nero’s exorbitante architecturale uitspatting! Nee, een bijna even belangrijk aspect tegenwoordig is het geweldige gebruik van virtual reality tijdens de rondleiding. Iets dat de Romeinen de laatste jaren supergoed gebruiken om allerlei historische plekken tot leven te wekken. Wel even een rondleiding reserveren vooraf en wat warme kleren mee, want het is ondergronds. Maar oh, wat zul je daar blij om zijn. Lange tijd is de Domus Aurea namelijk alleen incidenteel geopend geweest door instortingsgevaar en slecht onderhoud, maar dat is verleden tijd en sinds enkele jaren zijn er elke zaterdag en zondag rondleidingen. Een echte must see voor wie naar Rome gaat!

Het lusthof van Rome

De Domus Aurea en bijbehorende parken, zoals Suetonius die 2000 jaar geleden zo mooi heeft beschreven, besloeg een terrein van wel 125 hectaren. En dat in de binnenstad van Rome! Hiervoor was dan ook eerst een grote brand nodig in 64 nChr (velen zeggen: in opdracht van Nero) die de halve binnenstad platlegde. Hoe tragisch ook voor de vele mensen die hun huis verloren, Nero zag vooral zijn kans schoon de grond te confisqueren en te transformeren in een soort particulier lusthof dat zijn weerga niet kende.

Rome voor de Romeinen

Alhoewel zijn over-overgrootvader keizer Augustus, de grondlegger van de keizertijd, juist gebrand was geweest op het delen van de Romeinse rijkdom met alle Romeinen (publica magnificentia) in plaats van het voor privé-doeleinden te gebruiken, steeg de macht en de rijkdom van het keizerschap de jonge Nero al snel naar het hoofd. Zijn onmatigheid en zelfingenomenheid bereikten echter het hoogtepunt met dit staaltje paleiselijke bouwkunst dat uitsluitend  bedoeld was ter zelfglorificatie (incl. veertig meter hoog standbeeld; dat bestond namelijk echt). En dat werd door velen niet gewaardeerd!

Volksvermaak

Daarom dat de dynastie die Nero opvolgde dan ook niet wist hoe snel na diens moord (tja, zulke keizers sterven niet in bed) ze de herinnering aan hem moesten wegvagen. Om de overdonderende privéluxe van Nero te doen vergeten en de stad terug te geven ‘aan de Romeinen’, bouwden zij hier een pronkstuk van  - gratis - volksvermaak; het Colosseum. Later werd de rest van Nero’s paleis definitief verborgen onder de markten en publieke baden van keizer Trajanus (de mercati di Traiano zijn overigens ook open voor publiek) en deels aan het blote oog onder de weinig spectaculaire Oppius-heuvel tegenover het Colosseum.

Archeologische bezienswaardigheid

Maar je kunt de Domus Aurea dus wel bezoeken tegenwoordig! En wel onder begeleiding van een archeoloog van dienst en dat is maar goed ook, want de Domus Aurea is groot en je zou zo kunnen verdwalen. De rondleiding start in enkele gigantisch pakhuizen van Trajanus, maar al snel wandel je zaal na zaal door Nero’s paleis en zie je een waanzinnige hoeveelheid adembenemende fresco’s en schilderingen. Als je hier loopt is het waanzinnig om te bedenken dat enkele eeuwen terug Renaissance-kunstenaars als Raphaël en Michelangelo zich aan touwen in deze toen net ontdekte ‘grotten’ hebben laten zakken ter inspiratie. In de Vaticaanse musea en vele palazzi in Rome kun je aan de muurschilderingen zien hoezeer de invloed was van wat ze hier zagen! Niet niks dus, deze Domus Aurea. Wandel mee met Wendelijn voor nog meer historische plekken in de Italiaanse hoofdstad.

VR: Terug in de Romeinse tijd

Hoewel je je ogen in deze prachtige zalen al uitkijkt en je al enkele prachtige reconstructie-video’s hebt gezien, valt dit in het niet bij de virtual reality die je halverwege de tour voorgeschoteld krijgt. Zodra je de VR-bril opzet, bevind je je plotseling echt in het paleis van Nero en waan je je tweeduizend jaar terug! Alles is 360 graden te bekijken, want met deze bril op kun je namelijk gewoon om je heen kijken alsof je er daadwerkelijk rondloopt. Wat je te zien krijgt is zo levensecht dat ik er tranen van in mijn ogen kreeg (gelukkig was het donker). Je beweegt je door de gangen en zalen van het paleis en beleeft het paleis in al zijn vonkelende kleuren, luxe materialen en uitgestrektheid. Ongelooflijk indrukwekkend! 

Must see van Rome

Uiteindelijk word je zelfs virtueel de tuinen in geleid waar je uitkijkt over Rome. Je bevindt je te midden van zacht wuivende bomen, een kleurrijke keur aan exotische planten, bloemen en dieren, en zelfs het Stagnum Neronis (de vijver die wel een zee leek) waar extravagante nautische banketten en bootfeesten werden gehouden, is in volle glorie te zien. Na de VR  kun je de overige zalen met nog meer voorstellingsvermogen zien, inclusief de draaiende eetzaal waar Suetonius over schreef. Wat kan ik zeggen… een must see!

Lees ook

Trastevere: rust in Rome